علمی - پژوهشی
شهریار منصوری؛ هادی شاهی قره‌آغاجی
چکیده
این مقاله بنا دارد تا رمان دورهمی از اَن اِنرایت را با نظریه پَساحافظه بررسی و تحلیل کند. این تحقیق چنین استدلال می کند که رمان دورهمی به نوعی یک متن پَساحافظه‌ای است که در آن، راوی نه تنها به دنبال ثبت و حفظِ زمان گذشته است بلکه همچنین در پِی برملا کردنِ حقیقت یا غیرحقیقت است و این رازگشایی همچنین به نوعی کنارآمدن یا آشتی‌کردن با گذشته ...
بیشتر
این مقاله بنا دارد تا رمان دورهمی از اَن اِنرایت را با نظریه پَساحافظه بررسی و تحلیل کند. این تحقیق چنین استدلال می کند که رمان دورهمی به نوعی یک متن پَساحافظه‌ای است که در آن، راوی نه تنها به دنبال ثبت و حفظِ زمان گذشته است بلکه همچنین در پِی برملا کردنِ حقیقت یا غیرحقیقت است و این رازگشایی همچنین به نوعی کنارآمدن یا آشتی‌کردن با گذشته خود و در نهایت پذیرشِ مقوله مرگ در حکمِ واقعیتی مطلق است. مقاله برای تحلیل متن، از مفهوم پَساحافظه از مارین هرش بهره جسته تا مکانیسم‌ها و استراتژی‌هایی را که پَساحافظه در نسل‌های متوالی در یک خانواده به کارمی‌گیرد آشکار‌کند، یعنی پساحافظه ارتباطات خانوادگی و فراخانوادگی را در میان نسل‌های مختلف پرورش می-دهد. بنابراین پَساحافظه در سطح خانوادگی در خانواده هِگارتی و سه نسل متوالی را به نمایش می‌گذارد و در سطح فراخانوادگی، پَساحافظه می تواند به‌طور‌کلی دربرگیرنده جامعه ایرلند در دوره ببرِ سِلتیک و دوره پس از آن باشد که واقعیت‌ها و غیرواقعیت‌ها درباره خوش‌بینی جهش اقتصادیِ دوره ببر سلتیک، فساد نهفته و رسوایی‌های جنسیِ کلیسای کاتولیک و جامعه جنسیت‌زده را آشکار میکند که شخصیت اصلی داستان برای اینکه بتواند خودش را با آن سازگار کند لاجرم نه تنها به خوردن الکل بلکه به نوشتنِ روایتِ پساحافظه رو می‌آورد تا با گذشته، زمان حال و همچنین آینده نسل-های آتی آشتی کند.
علمی - پژوهشی
صبا کاظمیان
چکیده
مسخ برجسته‌ترین اثر کافکا (1833 – 1924) و از بحث برانگیزترین داستان‌های معاصر اروپا در قرن بیستم است. این داستان که پس از انتشار (1915) توجه منتقدان را به خود جلب کرده و از زوایای گوناگون بررسی شده، اتّفاقی خیالی را در بستری از واقعیت‌های اجتماعی، در روزگاری روایت میکند که تحولات سیاسی، اجتماعی اروپا به شکل‌گیری جامعه ی صنعتی ...
بیشتر
مسخ برجسته‌ترین اثر کافکا (1833 – 1924) و از بحث برانگیزترین داستان‌های معاصر اروپا در قرن بیستم است. این داستان که پس از انتشار (1915) توجه منتقدان را به خود جلب کرده و از زوایای گوناگون بررسی شده، اتّفاقی خیالی را در بستری از واقعیت‌های اجتماعی، در روزگاری روایت میکند که تحولات سیاسی، اجتماعی اروپا به شکل‌گیری جامعه ی صنعتی انجامیده است؛ جامعهای که در کنار مزیتهایش، خواهناخواه پیامدهای ناخوشایندی نیز به دنبال داشت. این پژوهش درصدد است تا با بررسی اوضاع و احوال اجتماعی و اقتصادی اروپا در اوایل قرن بیستم، بر پایه فرضیۀ گونتر آندرس(Gunter Andres) نشان دهد که حشره ی عظیمالجثه ی داستان مسخ، استعارهای است که از یکسو به معنای مصطلح و متعارفش در داستان ظاهر شده و ویژگیهای واقعی یک حشره را دارد و از سوی دیگر بنا بر قراین مستخرج از متن، یکی از آسیب‌های جامعۀ مدرن و صنعتی شده را بازنمایی میکند و استحاله ی انسان به حشره را برابر با وضعیتی انسانی در جامعۀ بورژوازی قرار می دهد.
علمی - پژوهشی
عبدالباقی رضایی تالار پشتی؛ بهزاد پورقریب
چکیده
«آگاهی طبقاتی» گئورگ لوکاچ از فلسفه و سیاست به نقد ادبی راه یافت. گونه‌های اصیل یا کاذبی در حوزه شناخت مفهوم «آگاهی» وجود دارد که شناخت دقیق آن را دشوار میکند اما ادبیات با ارائه نمونه‌های عینی و مبتنی بر تجربه زیسته فهم دقیق‌تری از این مقوله به دست میدهد. در تبیین این موضوع دو داستان برگزیده شد. در این داستان‌ها میتوان ...
بیشتر
«آگاهی طبقاتی» گئورگ لوکاچ از فلسفه و سیاست به نقد ادبی راه یافت. گونه‌های اصیل یا کاذبی در حوزه شناخت مفهوم «آگاهی» وجود دارد که شناخت دقیق آن را دشوار میکند اما ادبیات با ارائه نمونه‌های عینی و مبتنی بر تجربه زیسته فهم دقیق‌تری از این مقوله به دست میدهد. در تبیین این موضوع دو داستان برگزیده شد. در این داستان‌ها میتوان نشانه‌های آگاهی طبقاتی را در وجه استعاری در زندگی شخصیتهای اصلی داستان مشاهده کرد. داستان‌های بررسی شده در این مقاله دو داستان انقلابی‌اند که در شخصیتهای اصلی، ظهور آگاهی طبقاتی با مؤلفههای بسیاری به وضوح دیده میشود. روش تحقیق صوری، تطبیقی و روش‌شناسی مفهومی آن دیالکتیکی است. نتایج نشان میدهد «برات» در فتحنامۀ مغان و «بارتلبی» در «داستانی از وال‌استریت» علاوه بر این که درگیر فرایند صیرورت آگاهی‌اند؛ به سوژه‌های فعال اجتماعی بدل میشوند. قهرمان داستان گلشیری درگیر فرایند ساخته‌شدن و انهدام همزمان آگاهی است و سوژۀ داستان ملویل در فرایند شکل‌گیری آگاهی خاص از منظری جدیدی است. «برات» عرصۀ ظهور آگاهی را انقلاب سیاسی می‌داند، این آگاهی در ساحت غیرمولّد باقی می‌ماند و «بارتلبی» این عرصه را زمینه مناسبات تولید سرمایه‌داری می‌داند. شباهت این دو در این باور است که آگاهی از فرد به جمع تسری می یابد.
علمی - پژوهشی
زهرا طاهری
چکیده
مقالۀ حاضر به بررسی پدیدۀ مدل فضامند تاریخ و ارتباط آن با سابلایم فراتاریخی میپردازد. نویسنده با استفاده از رویکرد مطالعات تاریخنگارینوین و بهرهگیری از نظرات منتقدانی نظیر هاچیین و دولوز و تمرکز بر موضوعاتی نظیر «همزمانی» و «موزائیک» درپی پاسخ به این پرسش بنیادی است که چگونه «خودآگاهی پساتروما» ...
بیشتر
مقالۀ حاضر به بررسی پدیدۀ مدل فضامند تاریخ و ارتباط آن با سابلایم فراتاریخی میپردازد. نویسنده با استفاده از رویکرد مطالعات تاریخنگارینوین و بهرهگیری از نظرات منتقدانی نظیر هاچیین و دولوز و تمرکز بر موضوعاتی نظیر «همزمانی» و «موزائیک» درپی پاسخ به این پرسش بنیادی است که چگونه «خودآگاهی پساتروما» و «سبک روایی همپایه» و «مکانمندی تاریخی» حاکم بر رومانس فراتاریخی توانسته مقولۀ «تاریخ» را بازتعریف و گفتمان انسانگرای نئولیبرال را به چالش کشند؟ بدین منظور کتاب واش (2013) نوشتۀ مارگارت رینکل، نویسندۀ معاصر امریکایی، بررسی میشود تا با تمرکز بر تأثیر گفتمان پسامدرنیته بر تاریخنگاری خطی به مقولۀ نژادپرستی در امریکا، تلاش غرب بر حذف جنایات علیه سیاهپوستان از تاریخ رسمی خود و فرایند تحمیل تکصدایی نژادمحور بر گفتمان فرهنگی- سیاسی غرب بپردازد. چنین استدلال میشود که با آغاز پسامدرنیته و واشکنی کلانروایت تاریخ، ایدئولوژی رئالیسم بورژایی و تلاش آن بر بازنمایی «حقیقت» نیز زیر سوال رفت. در چنین حالتی ساختار همنشینمحور جایگرین ساختار استعارهمحور تاریخ میشود تا مدل دیالکتیک و «پیشروندۀ» تاریخ را به چالش کشد و آن را به منزلۀ «برساخت» گفتمان قدرت معرفی کند. این امر مرز مابین حقیقت تاریخی و تخیل را فرو میشکند و تاریخ را به امری زیباشناختی و چندبعدی تبدیل میکند که قابل تفسیر و درنتیجه چالش است.
علمی - پژوهشی
نعمت‌الله ایرانزاده؛ حمیدرضا شعیری؛ نصیراحمد آرین
چکیده
پژوهشِ حاضر، فرایندِ حرکت استعلایی سوژۀ بُوشی رمان سکه-ای که سلیمان یافت را با رویکرد نشانه- معناشناسی بُوشی ایرو تاراستی و شعیری بررسی میکند. از منظر نشانه- معناشناسی بُوشی، سوژه؛ کنشگری است که پیوسته در حال عبور و مرور میان دازاین و استعلا است. این حرکتِ سوژه تا زمانی ادامه دارد که او مجهز به فعل وجهی(مُدال) «دانستن» شود و با ...
بیشتر
پژوهشِ حاضر، فرایندِ حرکت استعلایی سوژۀ بُوشی رمان سکه-ای که سلیمان یافت را با رویکرد نشانه- معناشناسی بُوشی ایرو تاراستی و شعیری بررسی میکند. از منظر نشانه- معناشناسی بُوشی، سوژه؛ کنشگری است که پیوسته در حال عبور و مرور میان دازاین و استعلا است. این حرکتِ سوژه تا زمانی ادامه دارد که او مجهز به فعل وجهی(مُدال) «دانستن» شود و با عبور از دازاین‌های مختلف، خود را به دازاین استعلایی یا کمال برساند.
هدف اصلی پژوهش این است که ببینیم چگونه سوژۀ هستنده(کنش‌گر اصلی رمان) مسیر حرکت استعلایی در وضعیت‌های دازاینی مختلف را طی میکند و چه نیرویی باعث میشود که از یک وضعیتِ هستندگی به وضعیتِ هستندگی جدیدی برسد.
فرض اصلی پژوهش این است که سوژۀ هستنده(سلیمان) با دخالت نیروهای متفاوت و افعال وجهی، از وضعیت «هیچ» عبور و در مسیر استعلا قرار می‌گیرد تا در برابر وضعیت موجود خویش طغیان کند و وارد نخستین دازاین شود. سپس، با گذر از ساحت‌های حضور مختلف، به استعلا و کمال برسد. این کنش استعلایی در رمان مورد نظر، گفتمان بوشی تولید میکند. گفتمانی که در آن حضور سوژۀ هستنده از هرچیز دیگر مهم‌تر است. نتیجۀ پژوهش نشان میدهد که در این رمان با معناهای امن و تضمین‌شده، دنیای عاری از هر نوع رابطۀ حسی- ادراکی و سوژۀ منجمد مواجه نیستیم، بلکه تولید معنا و فرایند نشانگی متن بازبسته به حضور و حرکت استعلایی سوژۀ هستنده است. سوژه‌ای که دست به کنش استعلایی می‌زند و باعث تکوین سه نوع نشانه(پیشا-دازاین، دازاین و پسا-دازاین) در متن می‌گردد.
علمی - پژوهشی
فاطمه اسمعیلی؛ نرگس منتخبی بخت ور
چکیده
اگرچه جهش اخلاقی در رمان و نقد ادبی در دو دهه‌ی اخیر از سوی شماری از منتقدین، فیلسوفان و نظریه‌پردازان تصدیق می شود، اما همچنان ماهیت و کم‌وکیف آن نامشخص است و نیاز به ارزیابی و تحلیلی ویژه دارد. از این رو، این مقاله بر آن است تا چهارچوب جدیدی از اخلاق را که حاکی از گذر رمان از پسامدرنیسم به پساپسا‌مدرنیسم است، ارزیابی نماید. بدین ...
بیشتر
اگرچه جهش اخلاقی در رمان و نقد ادبی در دو دهه‌ی اخیر از سوی شماری از منتقدین، فیلسوفان و نظریه‌پردازان تصدیق می شود، اما همچنان ماهیت و کم‌وکیف آن نامشخص است و نیاز به ارزیابی و تحلیلی ویژه دارد. از این رو، این مقاله بر آن است تا چهارچوب جدیدی از اخلاق را که حاکی از گذر رمان از پسامدرنیسم به پساپسا‌مدرنیسم است، ارزیابی نماید. بدین منظور، رمان قهرمانان مرزها (2016) اثر دیو اگرز، نویسنده‌‌ی معاصر آمریکایی، بررسی میشود. در این رمان دنیایی به‌تصویر کشیده میشود که در آن مردم با مشکلات دنیای پسامدرن مواجه میشوند: دنیایی در بند خودشیفتگی و مصرف‌گرایی. اما در ادامه‌ی روایت، گردشی شگرف به‌‌سمت اخلاقیات روی میدهد که تا به حال در رمان پسامدرن دیده نشده و نیاز به واکاوی دارد. از آن جا که این گردش اخلاقی غایت‌محور و تجربی است نویسندگان این مقاله برآن هستند در مطالعه‌ی حاضر، این رمان را از منظر دیدگاه‌های اخلاقی جان دیویی، از بنیانگذاران فلسفه‌ی اخلاق پراگماتیستی، بررسی نمایند. این مقاله نشان میدهد مفاهیم اخلاقی دیویی بر پایه‌ی «سنجش اخلاقی تجربه-محور»، «تصور»، «شرایط محیطی و اجتماعی» و اصل «بهبود‌گرایی» استوار است. همچنین، تصوراخلاقی دیویی می‌تواند پاسخ‌گوی تنگناهای اجتماعی و فردی در بستر جامعه‌ی پسامدرن باشد که منجر به تکامل اخلاقی، خود‌اصلاحی، بازسازی و ظهور امید در شخصیتهای رمان می‌گردد.
علمی - پژوهشی
دومینیک کارنوا-ترابی؛ مرضیه خزائی
چکیده
دنیای امروز به لطف ابزارهای ارتباط جمعی مانند رسانه، فضای مجازی و مهاجرت تبدیل به جهانی فراملیتی شده است که در آن دالهای فرهنگی و هویتی پیوسته در حال اختلاط و پیوند با یکدیگر هستند. نتیجۀ این امر ایجاد هویت و فرهنگی هیبرید است که ضامن بقا و رشد ما در جهان امروز میباشد. ادبیات امروز متاثر از همین فضا روایتگر داستان زندگی مردم بی سرزمینی ...
بیشتر
دنیای امروز به لطف ابزارهای ارتباط جمعی مانند رسانه، فضای مجازی و مهاجرت تبدیل به جهانی فراملیتی شده است که در آن دالهای فرهنگی و هویتی پیوسته در حال اختلاط و پیوند با یکدیگر هستند. نتیجۀ این امر ایجاد هویت و فرهنگی هیبرید است که ضامن بقا و رشد ما در جهان امروز میباشد. ادبیات امروز متاثر از همین فضا روایتگر داستان زندگی مردم بی سرزمینی است که در جستجوی زندگی بهتر مهاجرت کرده اند. راز بازگشت اثرِ دنی لاَفریر و سرزمین نوچ رمانِ کیوان ارزاقی به خوبی این فضا، نتایج پذیرش و عدم پذیرش هیبریدیته را به تصویر می‌کشند. بررسی تطبیقی این دو رمان با تکیه بر نظریه پسااستعماری هومی بابا و نظریه ژاَک لَکان درباره از خودبیگانگی کمک کرد تا نشان دهیم چگونه مهاجرینی چون پدر دنی و آرش بدلیل عدم توانایی در پذیرش دالهای فرهنگی و قوانین حاکم بر سرزمین میزبان، بخاطر انکار واقعیت یا غم جدایی دچار بیماری و ازخودبیگانگی میشوند، در حالیکه صنم و دنی با پذیرش هیبریدیته، از مهاجرت فرصتی برای دستیابی به موفقیت میسازند. درنتیجه، دنی با تحقق آرزوهایش به نویسنده مشهوری بدل میشود که می‌تواند از طریق نوشتن نه تنها عضوی از اعضای سرزمین میزبان شود، بلکه به سرزمین مادریش هم بازگردد.
علمی - پژوهشی
بهاره سقازاده؛ بهمن نامور مطلق
چکیده
پژوهش حاضر، با کمک گرفتن از آرای فمنیست‌های فرانسوی —ژولیا کریستوا و هلن سیکسو— و همچنین موریس بلانشو سعی در واکاوی «زنانگی» و ارتباطش با «مرگ» در نمایشنامه بالکن دارد. این دو مفهوم در تاریخ اندیشه نرینه-منطق-محور غربی همواره به عنوان «دیگری» طرد شده‌اند. به اعتقاد هلن سیکسو ریشه این طردشدگی در مورد زنان، برمی‌گرد ...
بیشتر
پژوهش حاضر، با کمک گرفتن از آرای فمنیست‌های فرانسوی —ژولیا کریستوا و هلن سیکسو— و همچنین موریس بلانشو سعی در واکاوی «زنانگی» و ارتباطش با «مرگ» در نمایشنامه بالکن دارد. این دو مفهوم در تاریخ اندیشه نرینه-منطق-محور غربی همواره به عنوان «دیگری» طرد شده‌اند. به اعتقاد هلن سیکسو ریشه این طردشدگی در مورد زنان، برمی‌گرد به زبان که مفاهیم را به دوگانههای متضاد دسته بندی و ارزشگذاری میکند. به اعتقاد پژوهشگر، علت طرد شدن مفهوم مرگ را نیز باید در زبان جست؛ بلانشو در مقاله «ادبیات و حق مرگ» به این خلأ اشاره میکند و وظیفه ادبیات را اعطای تجربه مرگ به خواننده، و در نتیجه پر کردن این خلأ برمیشمرد. ژان ژنه در نمایشنامه بالکن، با عبور از مرزهای نظم نمادین، واسازی دوقطبی-نگریِ زبانِ مردانه، و تکیه بر وجه نشانهای دلالتپردازی به جای وجه نمادین، به خلق زبانی نو دست می‌زند که با معیارهای سیکسو و کریستوا میتوان آن را «زنانه» نامید. این اثر به کمک ویژگیهای مادرانه زبان و روایتش، قادر شده تا تجربه مرگ را به عنوان یکی از عناصر اصلی به درون خود راه دهد، و وظیفه ادبیات در قبال اعطای تجربه مرگ به خواننده—به زعم بلانشو—را به جای آورد.
علمی - پژوهشی
زهرا نوروزی؛ جعفر جهانگیر میرزا حسابی
چکیده
مقاله پیش رو حاصل پژوهشی در باب رمان ریشه‌های آسمان(1956) نوشته‌ی رومن گاری است که با هدف نقد روانشناختی همزمانی استحاله و مدرنیته از دیدگاه کارل گوستاو یونگ انجام شده است. استحاله‌ی انسان مدرن در پس فراموشی هویت حقیقی خود رخ میدهد. در این مقاله روانشناسی تحلیلی شدت احساسات در مواجهه با مدرنیته‌ی عصر حاضر و بحران هویت ناشی از آن در ...
بیشتر
مقاله پیش رو حاصل پژوهشی در باب رمان ریشه‌های آسمان(1956) نوشته‌ی رومن گاری است که با هدف نقد روانشناختی همزمانی استحاله و مدرنیته از دیدگاه کارل گوستاو یونگ انجام شده است. استحاله‌ی انسان مدرن در پس فراموشی هویت حقیقی خود رخ میدهد. در این مقاله روانشناسی تحلیلی شدت احساسات در مواجهه با مدرنیته‌ی عصر حاضر و بحران هویت ناشی از آن در جوامع امروز و درک بهتر دلایل عمیق و ناخودآگاهِ مسخ قهرمان‌های رومن گاری و پروسه‌ی ذهنی آنها مد نظر قرار گرفته است. یونگ بر آن است که ناخودآگاه شخصی دربرگیرندهٔ تجارب فراموش‌شده یا سرکوب‌شده و آثار به‌جامانده از محرک‌های بیرونی و درونی است که هرگز به خودآگاه نرسیده‌اند. از منظر نقد روانشناسی تحلیلی یونگ، ریشه‌های آسمان، داستان برخورد خودآگاه کاراکتر اصلی و عناصر فراموش‌شده‌ای از ضمیر ناخودآگاه او است، که با استحاله آشکار میشود. در پژوهش پیش رو فرآیندی که به سیر ضمیر خودآگاه و ناخودآگاه شخصیت میپردازد، بررسی میشود، که چگونه قهرمان داستان از این رهگذر، از ورای تمایلات پنهان در ضمیر ناخودآگاه دچار نوعی استحاله میشود. یکی از راهکارهای موثر در جهت برون‌رفت از بحران ازهم-گسیختگی شخصیت در جوامع مدرن، خودشناسی از طریق خوانش یونگی آثار نویسندگان بزرگی چون رومن گاری، تحلیل و بررسی عمق احساسات قهرمانان آنها و شناخت عواملی است که منجر به این پدیده‌ی فراگیر شده است. برای رسیدن به نتیجه‌ای ملموس، نحوه‌ی شناخت و غلبه بر بحران هویت از منظر یونگ در این رمان مهم مورد بررسی قرار می‌گیرد.
علمی - پژوهشی
سیما مقتدر؛ سعید فیروز آبادی
چکیده
اهمیت واژگان درگفتار و نوشتار به حدی است که درصورت عدم وجود واژگان امکان هر مکالمه، گفتگویی و ارتباط با دیگران غیرممکن می‌شد. درمقابل هرواژه‌ای عامل ایجاد و یا حفظ ارتباط نخواهد شد، چه بسا که به‌کارگیری واژگان نامناسب و اشتباه، حتی قطع ارتباط گفتاری یا نوشتاری به همراه بعضا ایجاد سوء تفاهم را به‌دنبال دارد. از آنجایی که تاکنون در ...
بیشتر
اهمیت واژگان درگفتار و نوشتار به حدی است که درصورت عدم وجود واژگان امکان هر مکالمه، گفتگویی و ارتباط با دیگران غیرممکن می‌شد. درمقابل هرواژه‌ای عامل ایجاد و یا حفظ ارتباط نخواهد شد، چه بسا که به‌کارگیری واژگان نامناسب و اشتباه، حتی قطع ارتباط گفتاری یا نوشتاری به همراه بعضا ایجاد سوء تفاهم را به‌دنبال دارد. از آنجایی که تاکنون در اکثر تحقیقهای صورت گرفته به چگونگی تمرین واژگان پرداخته شده است و با توجه به اهمیت استفاده از واژگان و ترکیبات واژگانی صحیح در انتقال و برقراری ارتباط با مخاطب و درراستای بهبود و ارتقاء سطح آموزشی موسسات آموزش زبان آلمانی، مقاله حاضر خطاهای زبانآموزان ایرانی در مقطع ب از چهارچوب مرجع مشترک اروپا برای زبانها بررسی میکند. معیار این بررسی پژوهش میدانی صورتگرفته در ابتدای سال 1398در یکی از موسسات آموزش زبان آلمانی است که نشانگر نوع و میزان خطاهای زبانآموزان بزرگسال ایرانی در به‌کارگیری زبان آلمانی میباشد.
)
