داستان کوتاه به دلیل مختصر و گزیده بودن آن بسیار غنی بوده و از قابلیت نوآوری و آفرینش زیادی بر خوردار است. در بین انواع داستان کوتاه نوعی که در قرن نوزده در اروپا بسیار بدان پرداخته شد و در قرن بیست و دهه‌ی اول قرن بیست و یک (علی رغم تغییراتی) نگارش آن همچنان ادامه یافته، داستان کوتاه شگفت انگیز است.
روایت شگفت انگیز نوعی روایت ادبی است حد واسط روایت خارق العاده و روایت مرموز در اروپای غربی، قرن نوزدهم دوره‌ی درخشش داستانهای کوتاه شگفت انگیز بود. درنیمه‌ی اول قرن به خاطر بابِ روز شدن رمانتیسم این نوع داستان‌ها شکوفا شدند. در نیمه‌ی دوم هم تمایل به علم گرایی و اثبات گرایی، و کم شدن اقتدار خرافات کلیسایی سوالاتی را مطرح ساخت که پیشرفت‌های علمی آن زمان پاسخ گوی آن نبود. این سوالات بی جواب نویسندگان را به جانب داستانهای کوتاه شگفت انگیز هدایت کرد.
در قرن بیست با توجه به پیشرفت علم این گونه داستان‌ها به تدریج به نوعی پختگی رسید. بدین گونه بود که نوع ادبی شگفت انگیز به دیگر انواع ادبی آمیخت و از این رو دیگر داستان شگفت انگیز خالص در قرن بیست کمتر به چشم می‌خورد. ازجمله انواع داستان ترکیبی که دراین قرن نگارش آن بیشتر رایج شد، نوع علمی-تخیلی شگفت انگیز است. از دیگر انواع داستان کوتاه شگفت انگیز که در قرن بیست پا گرفت و رایج شد، نوع "شگفت انگیز وهم گون" و نوع "شگفت انگیز با گرایش فلسفی" است. در واقع پیدایش این انواعِ جدید تلاشی است در جهت یافتن پاسخی برای سرگشتگی‌های بشر در دنیای سراسر مادی وبه دور از رویای امروز. هدف از مقاله‌ی حاضر بررسی چگونگی تغییر این نوع داستان در طی این دوران و علل آن است.
)