عبدالباقی رضایی تالار پشتی؛ فهیمه حکم آبادی؛ بهزاد پورقریب
چکیده
پسامدرنیسم به عنوان یک مکتب ادبی همواره با مضامینی همچون ابهام، پیچیدگی و عدم قطعیت شناخته می‌شود. از جمله این مفاهیم میتوان به وانمایی[1] و فراواقعیت[2] اشاره کرد؛ مفاهیمی متعلق به ژان بودریار، فیلسوف و نظریه‌پرداز معاصر فرانسوی که از آثار وی در ابعاد مختلف پسامدرنیسم استفاده می‌گردد. از دیدگاه بودریار، امروزه واقعیت جایگاه حقیقی ...
بیشتر
پسامدرنیسم به عنوان یک مکتب ادبی همواره با مضامینی همچون ابهام، پیچیدگی و عدم قطعیت شناخته می‌شود. از جمله این مفاهیم میتوان به وانمایی[1] و فراواقعیت[2] اشاره کرد؛ مفاهیمی متعلق به ژان بودریار، فیلسوف و نظریه‌پرداز معاصر فرانسوی که از آثار وی در ابعاد مختلف پسامدرنیسم استفاده می‌گردد. از دیدگاه بودریار، امروزه واقعیت جایگاه حقیقی خود را از دست داده و به واسطهی مفهوم وانمایی و سیطرهی آن بر تمامی ابعاد زندگی بشر به فراواقعیت بدل شدهاست. از طرفی بودریار مدعی است این مفاهیم متأثر از سلطهی روزافزون رسانههای جمعی و تکنولوژی پیشرفته منجر به ظهور وضعیت پسامدرن شدهاند. وی نمونه بارز چنین وضعیتی را جامعهی آمریکا می‌داند، جامعهای که آن را مصرفگرا نیز نامیده است. رمان برفک اثرنویسندهی معاصر آمریکایی، دان دلیلو، وضعیت پسامدرن حاکم بر جامعهی آمریکا را به خوبی به تصویر کشیده است. لذا این مقاله ضمن تشریح آرای بودریار در بستر فضای پسامدرن رمان، حقیقت گمشده عصر حاضر را ناشی از تسلط فرهنگ مصرفگرایی و گسترش وسایل ارتباط جمعی می‌داند.
بختیار سجادی؛ سمیه قربانی
دوره 5، شماره 1 ، اسفند 1391
چکیده
فلسفه‌ی پسامدرنیستی تاریخ با زیر سوال بردن پیش‌فرض‌های اساسی فلسفه‌های روشنگری و مدرنیستی که در طول سده‌های متمادی به عنوان دیدگاه غالب و تعریف کننده تاریخ و مفهوم و کارکرد آن در حوزه علوم انسانی تلقی می‌شد، سعی در ارائه‌ی رویکردی جدید به مسئله‌ی تاریخ با تأکید بر هستی‌شناسی آن دارد. در این میان میتوان به فلسفه پساساختارگرایانه‌ی ...
بیشتر
فلسفه‌ی پسامدرنیستی تاریخ با زیر سوال بردن پیش‌فرض‌های اساسی فلسفه‌های روشنگری و مدرنیستی که در طول سده‌های متمادی به عنوان دیدگاه غالب و تعریف کننده تاریخ و مفهوم و کارکرد آن در حوزه علوم انسانی تلقی می‌شد، سعی در ارائه‌ی رویکردی جدید به مسئله‌ی تاریخ با تأکید بر هستی‌شناسی آن دارد. در این میان میتوان به فلسفه پساساختارگرایانه‌ی منتقدینی همچون هیدن وایت و میشل فوکو در میان دیگران اشاره کرد. وایت به ویژه با پیشنهاد مفهوم تعالی تاریخی پارادایم‌های اساسی رویکرد روشنگری/مدرنیستی تاریخ را به چالش کشیده و آنها را ناکافی و غیر قابل اعتماد می‌داند. هم‌زمان با ظهور چنین دیدگاه‌های پساساختارگرایانه‌ای، فراداستان تاریخ‌نگارانه نیز با برهم زدن مرزهای مشخص بین تاریخ و داستان و نیز با استفاده از تکنیک‌های روایی خاص خود سعی در ارائه‌ی رویکردی بازبینانه و انتقادی به مسئله‌ی تاریخ دارد. در این مقاله تلاش شده است ضمن بررسی و مقایسه‌ی اصول تاریخ‌نگاری روشنگری/مدرنیستی و پسامدرن، به چگونگی ظهور فلسفه‌ی پسامدرن تاریخ در رمان مامبو جامبو اثر نویسنده‌ی آمریکایی ایشمائیل رید پرداخته شود. مطالعه حاضر درپی آن است تا با تکیه بر نظریات وایت، فیلسوف پساساختارگرای تاریخ، و نیز به منظور تبیین نقش رید در برهم‌زدن قراردادهای رمان تاریخی کلاسیک به خوانش رمان مذکور بپردازد.
نرگس منتخبی بخت ور؛ جلال سخنور
دوره 1، شماره 2 ، شهریور 1388
چکیده
رمان پسا مدرن شیمر نوشته‌ی جان بارت، شامل سه داستان کوتاه به هم مرتبط است. این مقاله خوانشی است در راستای اهمیت اسطوره ایرانی شهرزاد در اسلوب روایی پسامدرن. «دنیازادیاد» داستان کوتاه اول، اسطوره شهرزاد را در قالبی متفاوت به تصویر می کشد که به نوعی بیانگر تاثیر قصه سرایی در ادبیات پسامدرن است. دو داستان کوتاه دیگر،«پرسید» و «بلروفونیاد»، ...
بیشتر
رمان پسا مدرن شیمر نوشته‌ی جان بارت، شامل سه داستان کوتاه به هم مرتبط است. این مقاله خوانشی است در راستای اهمیت اسطوره ایرانی شهرزاد در اسلوب روایی پسامدرن. «دنیازادیاد» داستان کوتاه اول، اسطوره شهرزاد را در قالبی متفاوت به تصویر می کشد که به نوعی بیانگر تاثیر قصه سرایی در ادبیات پسامدرن است. دو داستان کوتاه دیگر،«پرسید» و «بلروفونیاد»، تحت تاثیر شیوه روایی شهرزاد قرار دارند، بدین معنی که تنها راه ادامه بقا در زندگی واپس گرای امروزی قصه سرایی ست. این سه داستان کوتاه از دیدگاه نقد ساختارشکن ((Deconstruction و با استفاده از نظریه استعاری بودن زبان که توسط پل دمان ((Paul de Man مطرح شده، مورد بررسی قرار گرفته اند. هر متن تنها به خود ارجاع دارد و به عقیده او از صنایع ادبی مختلفی به ویژه استعاره تشکیل شده است. هرصنعت دارای دو وجه لغوی و مجازی است. ارتباط بین این دو صورت چیزی نیست جز در قالب بی ثباتی، درگیری و بی معنایی. پس از آنجا که خود متن در یک خلا معنایی به سر می برد، تلاش برای رسیدن به یک خوانش نهایی و جامع تبدیل به تمثیلی از ناخوانشی می شود. تعارض دو وجه هر استعاره در شیمر، به عنوان مثال استعاره های شهرزاد، دنیازاد، بارت، پرسه، مدوز و بلروفون، مانع خوانشی منسجم از آنها شده و در نهایت منجر به واسازی هر یک از این اساطیر می شود. غیر ممکن بودن عمل خواندن شیمر از چندین منظر دمانی نشان داده شده است: فرازبانی رمان کوتاه اول، «دنیازادیاد»، نقش زندگی نامه خود نوشت در واسازی «پرسید» رمان کوتاه دوم و استفاده از وارونه رویداد (آیرونی) و همچنین ارزش یابی دمانی در «بلروفونیاد» رمان کوتاه سوم.
