گفتمانِ دیگرشدنِ طبیعت: خوانشِ بوم‌گرایی پسااستعماری موجوداتِ وحشیِ کمیاب در رمان امواج گرسنه اثر آمیتاو گوش

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

دانشگاه آزاد بروجرد

چکیده

چکیدهامروزه مباحث مربوط به طبیعت و محیط زیست از ارزش خاصی به خصوص در علوم انسانی برخوردار است. محل تلاقی علوم انسانی و علوم طبیعی بررسی رابطه بین انسان و طبیعت است و اینکه تا چه حد این دو مقوله با هم در ارتباط تنگاتنگ هستند و بر هم تأثیر متقابل دارند. در این راستا، مقاله حاضر با تمرکز بر رمانِ امواج گرسنه (2004) اثر آمیتاو گوش ( -1956) نویسنده بنگالی هندی به نقد این اثر از دیدگاه بوم­گرایی-پسااستعماری می­پردازد، که حاصل ادغام دو نظریه بوم­گرایی و پسااستعماری می باشد. نقد بوم­گرایی، نقدی است که علوم انسانی، علوم طبیعی و علوم زیستی محیطی را به هم ارتباط می­دهد. طبیعت به بهترین وجهی از جنگل­ها و دریاها گرفته تا موجودات اهلی و وحشی مورد توجه نویسندگان و به خصوص رمان­نویسان قرار می­گیرند. امواج گرسنه، همانطور که از عنوان آن مشهود است، به شکل خاصی به طبیعت دریا و نقش امواج دریا و به طبع موجودات دریایی می پردازد. علاوه بر دریا جزایری که اطراف دریا را احاطه کرده­اند نیز از فضاهای شگفت انگیزی هستند که نویسنده آن­ها را ترسیم کرده و فضای مناسبی برای زیستگاه حیوانات وحشی، به خصوص ببر بنگالی، ایجاد­کرده است. شخصیت اصلی رمان، پایا، دختر جوان سیتولوژیستی است که به مطالعه گونه­های کمیابی از ماهی­ها، به کمک ماهیگیر محلی فوکر که یک بوم­گرای بالافطره است، می­پردازد. پایا در حین مطالعه دولفین­ها با طبیعت وحشی ببرها نیز رودررو می­شود. ماجراهای طبیعت-محور رمان بر­اساس سرنوشت شخصیت­های کلیدی رمان رقم می­خورد. امواج گرسنه در عین ترسیم وقایع و حوادثی که در طبیعت رخ می­دهند به بررسی تاریخچه پیدایش گونه­های جانوری و گیاهی در منطقه خیالی و واقعی هندوستان پرداخته و در این میان تأثیر انسان بر محیط و بالعکس را نشان می­دهد. نظریات بوم­گرایانه چریل گلاتفلتی و هارولد فروم (1996)و جنبه­های بوم­گرایی پسااستعماری گراهام هوگان و هلن تیفین (2010) برای تحلیل رمان مورد استفاده قرار می­گیرند و جهت اصلی بحث را به­سوی خوانش گفتمان جدیدی از دیگرشدن طبیعت سوق می­دهد. سرانجام مقاله به این نتیجه می­رسد که وقتی یک حلقه از اکوسیستم حذف شود یا صدمه ببیند کل اکوسیستم تحت تأثیر قرار می­گیرد و تمامی پدیده­های طبیعت دستخوش تغییرات و تحولات بحرانی خواهند شد.     

عنوان مقاله [English]

The Discourse of Othering Nature: Ecocritical Reading of Wild Rare Animals in Amitav Ghosh’s The Hungry Tide

نویسنده [English]

  • Bahman Zarrinjooee
Islamic Azad University, Boroujerd Branch
چکیده [English]

Abstract Nowadays the discussions about nature and environments are significant particularly in humanities. The place of intersection between humanities and experimental sciences comes from the relationship between man and nature, and the fact that how these two issues are related and interacted. This critical approach plays a pretty important role in modern literature so that it can investigate the various dimensions of nature as the setting of literary works. In this regard, this paper, focusing on The Hungry Tide (2004) by Amitav Ghosh (1956- ) as an Indian Bengali writer, analyzes it based on ecocritical approach. Ecocriticism is an approach which relates humanities, experimental and environmental sciences to each other. Therefore, the writers, particularly the novelists, are concerned with nature, from forests to seas, and from domestic to wild animals. The Hungry Tide, as far as the title suggests, very significantly represents the sea, and the role of the waves as well as the marine animals. Besides the sea, the surrounding Islands are wonderful spaces, portrayed by Ghosh, which create a proper place for wild animals, particularly Bengali Tigers. The main character of the novel, Piya, is a young female cetologist, who studies a very rare kind of fish, with the help of a native fisherman, Fokir, who is innately an ecologist. While studying and following Dolphins, Piya is confronted with wild tigers. The nature-centred adventures of the novel are arranged based on what happens to the major characters. Besides portraying the natural events and accidents, The Hungry Tide surveys the history of creation of species of some plants and animals in a real or imaginary region and indicates the impact of man on environment and vice versa. In this paper, the ecocritical theories of Cheryll Glotfelty and Harold Fromm (1996) are used for analytical discussion of the novel; moreover, in conclusion the postcolonial ecocriticism of Graham Huggan and Helen Tiffin (2010) are used to lead the discussion to a new discourse of othering nature. Eventually, the paper comes to this conclusion that when one ring or member of ecosystem is omitted or destroyed, the whole system will be influenced and all the natural phenomena will experience critical changes or transformations.

  1. منابع
  2. پارساپور، زهرا. نقد بوم گرا: ادبیات و محیط زیست. تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، 1392.
  3. گوش، آمیتاو. امواج گرسنه. مترجم ناهیده هاشمی. تهران: نشر آموت، 1391.
  4. ---. "یادداشت نویسنده." امواج گرسنه. مترجم ناهیده هاشمی. تهران: نشر آموت، 1391: 572-575.
  5. وهاب زاده، عبدالحسین. بوم شناسی علم عصیانگر. تهران: چشمه، 1381.
  6. هاشمی، ناهیده. "درباره کتاب." امواج گرسنه. مترجم ناهیده هاشمی. تهران: نشر آموت، 1391: 568-570.
  7. Alexander, S. and K.A. Kasthun. “Ecocriticism in Amitav Ghosh’s The Hungry Tide.” RJELAL, 4:2 (April-June 2016) 174-77.
  8. Bhabha, Homi K. The Location of Culture. London and New York: Routledge, 1994.
  9. Becket, Fiona and Terry Gifford (eds.). Culture, Creativity and Environment: New Environmentalist Criticism. Amsterdam and New York: Rodopi, 2007.
  10. Buell, Lawrence. The Future of Environmental Criticism: Environment Crisis and Literary Imagination. Oxford: Blackwell, 2005.
  11. Crosby, Alfred W. Ecological Imperialism: The Biological Expansion of Europe, 900-1900. Cambridge: Cambridge UP, 1986.
  12. Curtin, Deane. Environmental Ethics for a Postcolonial World. Lanham: Rowman and Littlefield, 2005.
  13. Dauvergne, Peter. Historical Dictionary of Environmentalism. Historical Dictionaries of Religions, Philosophies, and Movements, No. 92. Lanham: The Scarecrow Press, 2009.
  14. Derrida, Jacques. The Animal That Therefore I Am. Ed. M. L. Mallet. Trans. D. Wills. New York: Fordham, 2008.
  15. Gaard, Greta (ed.). Ecofeminism: Women, Animals, Nature. Philadelphia: Temple UP, 1993.
  16. Garrard, Greg. Ecocriticism. London and New York: Routledge, 2004.
  17. Glotfelty, Cheryll and Harold Fromm. The Ecocriticism Reader: Landmarks in Literary Ecology. London: The U. of Georgia P., 1996.
  18. Grove, Richard. Green Imperialism: Colonial Expansion, Tropical Island Edens and the Origins of Environmentalism, 1600-1860. Cambridge: Cambridge UP, 1995.
  19. Huggan, Graham. “Postcolonialism, Ecocriticism and the Animal in Recent Canadian Fiction.” Culture, Creativity and Environment: New Environmentalist Criticism. Amsterdam and New York: Rodopi, 2007: 161-180.
  20. Huggan, Graham and Helen Tiffin. Postcolonial Ecocriticism: Literature, Animals, Environment. London and New York: Routledge, Taylor & Francis Group, 2010.
  21. Jayakumar, Karunya. “Nature-the Guide, the Guardian, and the Philosopher Nature as a Symbol in Amitav Ghosh and Indra Sinha with Special Reference to The Hungry Tide, Sea of Poppies, and Animal’s People.” The Dawn Journal, 4:2 (July-December 2015) 1152-1160.
  22. Karunya, S. “Worlds of Amitav Ghosh and Thakazhi Sivasankara Pillai-Ecological Archetypes in the Select Novels.” Online International Interdisciplinary Research Journal, 5: 3 (May-June 2015) 390-96.
  23. Mount, Dana C. “Enduring Nature: Everyday Environmentalisms in Postcolonial Literature.” PhD. Diss. McMaster University, Hamilton, Ontario, June 2012.
  24. Mukherjee, Pablo. “Surfing the Second Waves: Amitav Ghosh’s Tide Country.” New Formations, 59 (2006) 144-57.
  25. Nash, Richard. “Animal Studies.” The Routledge Companion to Literature and Science. Eds. Bruce Clarke and Manuela Rossini. London and New York: Routledge, 2011: 253-263.
  26. Norwood, Vera L. “Heroines of Nature: Four Women Respond to the American Landscape.” The Ecocriticism Reader: Landmarks in Literary Ecology. Eds. Cheryll Glotfelty and Harold Fromm. London: The U. of Georgia P., 1996: 323-350.
  27. Plumwood, Val. Environmental Culture: The Ecological Crisis of Reason. London: Routledge, 2001.
  28. Ross, Andrew. Strange Weather: Culture, Science and Technology in the Age of Limits. New York: Verso, 1991.
  29. Sahu, Geeta. “Ecocriticism-Understanding the Relationship between Literature and Environment in Indian English Novels.” Sai Om Journal of Arts & Education, 1:1 (February 2014) 23-26.
  30. Said, Edward W. Orientalism. London: Penguin, 2003 (1st. 1978).
  31. Sanders, Scott Russell. “Speaking a Word for Nature.” The Ecocriticism Reader: Landmarks in Literary Ecology. Eds. Cheryll Glotfelty and Harold Fromm. London: The U. of Georgia P., 1996: 182-195.
  32. Schreurs, Miranda and Elim Papadakis. Historical Dictionary of the Green Movement. 2ed ed. Historical Dictionaries of Religions, Philosophies, and Movements, No. 80. Lanham: The Scarecrow Press, 2007.
  33. Shankar, Gujjari. “Exploration of Eco critical Perspective in Amitav Ghosh’s Hungry Tide and Kamala Markandaya’s Nectar in a Sieve.” International Journal of English Language, Literature and humanities, 3:6 (August 2015) 192-200.
  34. Shiva, Vandana. Biopiracy: The Plunder of Nature and Knowledge. New York: South End Press, 1997.
  35. ---. Staying Alive: Women, Ecology and Survival in India. New Delhi: Kali, 1988.
  36. Weik, Alexa. “The Home, the Tide, and the World: Eco-cosmopolitan Encounters in Amitav Ghosh’s The Hungry Tide.” The Journal of Commonwealth and Postcolonial Studies, Vols. 13.2-14.1 (2006-2007) 120-141.