جراگری و واژگون‌سازی هویت برساخته: بازنمود هویت و عاملیت زنانه در ”دوران گذشته“

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

چکیده

در این مقاله پژوهشگر بر آن است که به بررسی نحوه‌ی پردازش شخصیت زن و بازنمود هویت جنسیتی و فاعلیت زنانه در نمایشنامه‌ی ”دوران گذشته“ اثر نمایشنامه نویس پساتجددگرا، هارولد پینتر،بپردازد. این پژوهش در حوزه‌ی نظری فمینیسم پساتجددگرا و با ارجاع به نظریه جودیت باتلر صورت می‌گیرد. خوانش باتلری هویت زنانه در نمایشنامه ”دوران گذشته“ نشان دهنده‌ی این واقعیت است که نمایشنامه نویس،ضمن مردود دانستن باورهای جوهرگرایانه،هویت جنسیتی شخصیت زن را،از یک‌‌سو،برساخته‌ی گفتمان‌های غالب فرهنگی- اجتماعی و هنجارهای نظارت‌گر پدرسالارانه و،از سوی دیگر، پیامد اجراگری و تکرار سیاقی این هنجارها توسط سوژه می‌داند. آنچه شخصیت زن را از شخصیت مرد متمایز می‌سازد،اما،توانایی انکارناپذیر او در انجام انحاءای از اجراگری است که ضمن تکرار سیاقی هنجارها، به جای تولید و بازتولید، آنها رابه چالش می‌کشد و دچار آشفتگی می‌سازد. تکرار نقیضه‌پرداز هنجارها توسط شخصیتِ زن نمایشنامه به فعال‌سازی ظرفیت‌ها و امکانات بالقوه‌ای که در سرشت اجراگری نهان‌اند منجر می‌شود،که خود می‌تواند واژگون‌سازی هویت برساخته را درپی داشته باشند و اجراگری شخصیت زن در این نمایشنامه او را قادر به ساخت‌شکنی هویت برساخته از گفتمان غالب و هنجارهای نظارت‌گر حاکم در عرصه‌ی فرهنگ،ایجاد گسست در تقابل‌های دوگانه زن/مرد، زنانه/مردانه، مونث/مذکر، زیر سئوال بردن انگاشت وجود نسخه‌ای اصلی و اولیه از هویت جنسیتی،به چالش کشیدن ماتریس ناهمجنس‌خواهی و روابط پایا و پیوسته در تسلسل جنس/هویت جنسیتی/میل جنسی/جنسیت می‌سازد. علاوه بر این،شخصیت زن،بواسطه‌ی اجراگری، تکرار نقیضه‌پرداز و جعل هویت،به ساحت فاعلیت و عاملیت وارد شده،به درجه‌ای از قدرت و توانمندی می‌رسد که پیش از آن کمتر شخصیت زنی بدان نائل گشته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Performativity and the Subversion of Constructed Identity: The Representation of Female Identity and Subjectivity in Old Times

چکیده [English]

To investigate the problematics of the representation of female subjectivity and gender identity in Pinter’s drama, the present research adopts Judith Butler’s poststructuralist feminist views as its theoretical framework and applies them to one of the dramatist’s most celebrated plays, “Old Times”. In her theory, Butler focuses on such issues as the representation, construction and subversion of gender identity as part of her commitment to redress sexual oppression. Rejecting the idea of a substantial internal gender core, Butler promotes her theory of performative gender identity: the idea that gender is constructed through the stylized repetition of some ritual acts. The critic, moreover, locates the site of subversion and agency in such performative acts as parodic repetition and impersonation that displace regulative norms through hyperbole, dissonance and internal confusion. The study of Pinter’s representation of female identity and subjectivity in the light of Butler’s critical theories reveals that the prevailing sociocultural discourses function to naturalize woman’s identity and to introduce heterosexuality and binarized gender identities as the only normal type of sexuality. Pinter’s female characters in “Old Times,” however, challenge the imposed identities and roles through such subversive performative acts as the foregroundation of the constructed nature of the binarized gender identities, the heterosexual matrix of intelligibility, and the relations of coherence and continuity between sex/gender/desire/sexuality. Through their subversive performative acts, Pinter’s female characters also manage to displace the archetypal identities and roles assigned to them through the adoption of such strategies as parodic repetition and impersonation

کلیدواژه‌ها [English]

  • Old Times
  • ” Judith Butler
  • Female gender identity
  • Construction of identity
  • Subversive performativity
  1. - رابینز، روت. فمینیسم های ادبی. ترجمه دکتر احمد ابومحبوب، تهران: انتشارات افراز، 1389.
  2. - Billington, Michael. The Life and Work of Harold Pinter. London: Faber & Faber,1996. Print.
  3. - Bressler, Charles.Ed. Literary Criticism, An Introduction to Theory and Practice. 5th ed. Indiana, Wesleyan University: Longman Publications, 2011. Print.
  4. - Butler, Judith. Excitable Speech: A Politics of the Performative. New York: Routledge, 1997. Print.
  5. - ---.Gender Trouble: Feminism and the Subversion of Identity. New York: Routledge, 1990. Print.
  6. - Cahn, Victor L. Gender and Power in the Plays of Harold Pinter. New York: St.Martin Press, 1993. Print.
  7. - Chambers, Samuel, and Terrell Carver. Judith Butler and Political Theory: Troubling Politics. London: Routledge, 2008.
  8. - Esslin, Marin. The Theatre of Absurd. New York: Doubleday, 1961. Print.
  9. - Habib, M.A.R. Literary Criticism from Plato to the Present: An Introduction. Wiley-Blackwell, 2011. Print.
  10. - Hall, Peter. Interview with Cathrine Itzin and Simone Trussler. Pinter in the Theatre. Ian Smith. London: Nick Hern Books, 2005.131-57. Print.
  11. - Lane, Richard J. Fifty Key Literary Theorists. NewYork : Routledge, 2006. Print.
  12. - Leitch, Vincent B. et al. The Norton Anthology of Theory and Criticism. New York: Norton & Company, Inc., 2001. Print.
  13. - Lloyd, Moya. Judith Butler: From Norms to Politics. Cambridge: Polity Press, 2008. Print.
  14. - Menders, Sam. Interview with Ian Smith. Pinter in the Theatre. Ian Smith. London: Nick Hern Books, 2005. 218-30. Print.
  15. - Pinter, Harold. "Old Times." Pinter, Harold. Harold Pinter Plays. Vol. 4. 1-71. New York: Grove Press. 1990. 4 Vols. Print.
  16. - Sakellaridou, Elizabeth. Pinter's Female Portraits: A study of Female Characters in the Plays of Harold Pinter. Totowa,NJ: Barenes & Noble Book, 1988. Print.
  17. - Waters, Steve. “The Pinter paradigm: Pinter’s influence on contemporary playwriting,” The Cambridge Companion to Harold to Harold Pinter. Ed. Peter Raby. Cambridge: Cambridge University Press. 2nd ed., 2009. 297-309. Print.
  18. - Zeifman, Hersh. “A Rose by Any Other Name: Pinter and Shakespeare,” Pinter at Sixty. Ed. Katherine H. Burkman and John L. Kundert-Gibbs. Indiana University Press. Bloomington & Indianpolis, 1993. 129-36. Print.