فاطمه اسمعیلی؛ نرگس منتخبی بخت ور
چکیده
اگرچه جهش اخلاقی در رمان و نقد ادبی در دو دههی اخیر از سوی شماری از منتقدین، فیلسوفان و نظریهپردازان تصدیق می شود، اما همچنان ماهیت و کموکیف آن نامشخص است و نیاز به ارزیابی و تحلیلی ویژه دارد. از این رو، این مقاله بر آن است تا چهارچوب جدیدی از اخلاق را که حاکی از گذر رمان از پسامدرنیسم به پساپسامدرنیسم است، ارزیابی نماید. بدین ...
بیشتر
اگرچه جهش اخلاقی در رمان و نقد ادبی در دو دههی اخیر از سوی شماری از منتقدین، فیلسوفان و نظریهپردازان تصدیق می شود، اما همچنان ماهیت و کموکیف آن نامشخص است و نیاز به ارزیابی و تحلیلی ویژه دارد. از این رو، این مقاله بر آن است تا چهارچوب جدیدی از اخلاق را که حاکی از گذر رمان از پسامدرنیسم به پساپسامدرنیسم است، ارزیابی نماید. بدین منظور، رمان قهرمانان مرزها (2016) اثر دیو اگرز، نویسندهی معاصر آمریکایی، بررسی میشود. در این رمان دنیایی بهتصویر کشیده میشود که در آن مردم با مشکلات دنیای پسامدرن مواجه میشوند: دنیایی در بند خودشیفتگی و مصرفگرایی. اما در ادامهی روایت، گردشی شگرف بهسمت اخلاقیات روی میدهد که تا به حال در رمان پسامدرن دیده نشده و نیاز به واکاوی دارد. از آن جا که این گردش اخلاقی غایتمحور و تجربی است نویسندگان این مقاله برآن هستند در مطالعهی حاضر، این رمان را از منظر دیدگاههای اخلاقی جان دیویی، از بنیانگذاران فلسفهی اخلاق پراگماتیستی، بررسی نمایند. این مقاله نشان میدهد مفاهیم اخلاقی دیویی بر پایهی «سنجش اخلاقی تجربه-محور»، «تصور»، «شرایط محیطی و اجتماعی» و اصل «بهبودگرایی» استوار است. همچنین، تصوراخلاقی دیویی میتواند پاسخگوی تنگناهای اجتماعی و فردی در بستر جامعهی پسامدرن باشد که منجر به تکامل اخلاقی، خوداصلاحی، بازسازی و ظهور امید در شخصیتهای رمان میگردد.