بررسی‌ تطبیقی‌‌‌ مفهوم‌ شهو‌د‌‌ ذات‌ در دیدگاه‌‌ حسین‌‏‏بن منصور‌ حلّاج و‌ رالف والدو امرسون در پرتو‏ ایده‏‌‌‌آلیسم‌‌ افلاطون

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز

2 دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

فلسفه استعلایی امرسون، که در آن هستی و بشریت دخیل هستند، با تجلّی «اَبَر روح» و مضمون وحدت با ذات مطلق در انأالحق حلّاج همسو ‌است. علاوه بر این، اندیشه هستی‌شناسی و لاهوت‌گرایی افلاطون، تأمّل عمیق ذات و ارتباطات هستی را به گونه‌ای ایجاب می‌کند که شخص قادر به شهود ذات مطلق باشد؛ شهود ذاتی که ‌حقیقت موجودات ملبّس به هستی را آشکار ساخته و توجّه ما را به ذات بنیادین معطوف می‌نماید. در عین حال، تعریف افلاطون از مطلق، برحسب تئوری فرم و مُثُل، راه را برای پذیرش جهانی تصوّف توسط پیروان آن می‌‌گشاید. برای درک شهود ذاتی نیاز مبرمی به یافتن زبان مشترک (زبان فطرت) میان فرهنگ‏های گوناگون احساس می شود. تحقیق حاضر با اعتقاد به اینکه خیر افلاطونی در قالب ایده‌آلیسم عرفانی وصول به چنین زبان مشترکی را محقّق ‌می‌سازد، کار خود را آغاز نمود. سپس در یک بررسی تطبیقی‌ آرای حلّاج و امرسون مشاهده‌ شد که این دو صوفی با وجود تفاوت‏های زبانی، فرهنگی و فرقه‏ای‌ به علّت تفکّر آرمان‌گرایانه مشابهت‌‏های حیرت انگیزی دارند که نشانگر پیوند عمیق‌ فکری- فلسفی ایشان است و این دو از طریق لاهوت‌‏گرایی افلاطونی در مسلک عرفانی به هم پیوند ‌می‏یابند و همدل می‏شوند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of Intuition of Essence in HusaynIbn Mansur al-Hallaj’s and Ralph Waldo Emerson’s Outlook in the Light of Plato’s Idealism

نویسندگان [English]

  • maral keramat 1
  • jalal sokhanvar 2
1 Islamic Azad University Tehran Branch
2 Shahid Beheshti University
چکیده [English]

Emerson’s Transcendentalism, in which both humanity and the cosmos participate, shares the manifestation of Over Soul in Hallaj’s union with Absolute. Meanwhile, the meditation of Plato’s cosmology and spiritual knowledge resulted in the contemplation of Essence and the relations of being so that one might be able to grasp the intuitive knowledge of Absolute Essence. The intuition of Essence uncovers the truth of beings and directed our attention to the fundamental Essence. Besides, Plato’s definition of Absolute in terms of the theory of Form and Idea opens a way to the universal acceptance of Mysticism by its followers. In order to grasp an intuitive knowledge of Essence, it is required to find a shared language among different cultures. This research is started by stating the fact that Plato’s Good within the framework of Gnostic Idealism will lead us towards the shared language. Then, it is mentioned that a comparative study of Hallaj’s and Emerson’s outlook reveals that these two mystics have marvelous similarities whereas they have different language, culture and religious sect. Indeed, their platonic Gnosticism is shadowed by Plato’s Idealism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • transcendentalism
  • mysticism
  • Gnosticism/Spiritual Knowledge
  • Intuition of Essence
  • Form/Idea

مراجع

  1. -ارسطو.آنالوطیقا؛قیاس و برهان.ترجمۀ پرخیده ملکی. تهران: انتشارات اقبال،1388.
  2. -ارسطو.متافیزیک.ترجمۀ محمّد حسن لطفی. تهران: انتشارات طرح نو، 1385.
  3. -استیس،و،ت.عرفان و فلسفه. ترجمۀ بهاءالدّین خرمشاهی. تهران: انتشارات سروش، 1375.
  4. -بورمان،کارل.افلاطون. ترجمۀ محمّد حسن لطفی. تهران: انتشارات طرح نو، 1375.
  5. -پنج تنی، منیره. زیبایی و فلسفۀهنردرگفتگو:افلاطون.تهران: فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران، 1388.
  6. -حلبی، علی اصغر.مبانی عرفان و احوال عارفان. تهران: انتشارات اساطیر، 1376.
  7. -آشوری، داریوش. عرفان و رندی در شعر حافظ. تهران: نشر مرکز، 1393.
  8. -شایگان،داریوش. آفاق تفکّر معنوی در اسلام ایران. ترجمۀ باقر پرهام. تهران: انتشارات آگاه، 1371.
  9. -ضیمران،محمّد.افلاطون،پایدیا و مدرنیته. تهران: انتشارات نقش جهام مهر، 1390.
  10. -مصلح، علی اصغر. تجربۀ واحد: مطالعه‏ای تطبیقی در مبانی عرفان‏های جهانی. تهران: انتشارات علمی، 1393.
  11. -میرآخوری، قاسم. مجموعه آثار حلّاج:طواسین، بستان المعرفة،کتاب روایت تفسیر قرآن، تجربیّات عرفانی، اشعار و کتاب کلمات. تهران: انتشارات شفیعی، 1389.
  12. - Adam, James, Ed. The Republic of Plato, vol.I.2nd ed. Cambridge: Cambridge University Press, 1969.
  13. -Annas, Julia. An Introduction to Plato’s Republic. Oxford: Oxford University Press, 1981.
  14. - Arberry, A.J. The Doctrine of The Sufis. Cambridge: Documented Press, 1988.
  15. -Bluck, R.S. Plato’s Life and Thought. London: Routledge & Kegan Paul, 1949.
  16. - Bressler, Charles E. Literary Criticism: An Introduction to Theory and Practice .New Jersey: Pearson Education, 2007.
  17. - Emerson, Ralph Waldo. Nature. Nashville, TN: American Renaissance Books, 2009.print.
  18. - Friedlander, Paul .Plato: The Dialogues II. Trans. Hans Meyerhoff. New York: Bollingen, 1964.
  19. - Gadamer, Hans-George. The Idea of the Good in Platonic-Aristotelian Philosophy. New Haven: Yale University Press, 1986(1978).
  20. - Guillen, Claudio. “The Aesthetic of Influence”. Literature as System: Essays toward the Theory of Literary History. Princeton: University Press, 1971.
  21. - Halliwell, S. “Introduction”. Plato: Republic 10. Warminster: Aris & Phillips, 1988.
  22. - Hegel, G.W.F. Preface to the Phenomenology of Spirit. Wallace Ufmann. Trans. In Hegel: Reinterpretation, texts and commentary (380-400), New York, 1965.
  23. - Mcclenon, James. Mysticism: Encyclopedia of Religion and Society. USA, 2005.
  24. - Missen, Herbert. Hallaj. Trans. Majd-al-Din Keivani. Iran, 1999.
  25. - Sheffield, Frisbee, James Warren. Routledge: Companion to Ancient Philosophy. Harvard, 2013.
  26. - Suzuki, D.T. Zen Buddhism: Selected Writings of D.T. Suzuki, ed. William Barrett. New York: Anclon & Doubleday co, Inc.
نقد زبان و ادبیات خارجی
دوره 12، شماره 16 - شماره پیاپی 16
اردیبهشت 1395
صفحه 213-235

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار