"لحظه حماسی": داستایوفسکی به روایت اشتفان تسوایگ با نگاهی به «نظریه دریافت»

نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسنده

دانشگاه شهید بهشتی

چکیده

بی‌شک فیُودار داستایِفسکی را می‌توان در زمرة بزرگان فکر و ادب جهان برشمرد. در آثار او تأثیر فکر و فرهنگ آلمانی بسیار مشهود است. شاید در نگاه نخست دیدِ داستایِفسکی از آلمانی‌ها مملو از نفرت و کینه‌توزی به نظر آید، اما با مداقة بیشتر در احوال و افکار وی می‌توان به قرابت ذهنی و روحی وی با متفکران و ادیبان آلمانی پی برد. در این جستار کوتاه سعی شده است به ارتباط میان داستایِفسکی و فکر آلمانی و تأثیر وی بر یکی از نویسندگان مهم معاصر یعنی اشتفان سوایگ پرداخته شود. سوایگ ورود به جهان فکری داستایِفسکی را تنها از طریق «خوانش همدلانه» میسور می‌داند. روایت سوایگ از روایات داستایِفسکی نیز خود بازتاب‌دهندة این شیوه است. با نگاهی به »نظریه دریافت» ولفگانگ ایزر و مکتب کنستانس تلاش شده است به رابطه میان خواننده و متن ادبی و ارتباط میان کنش خوانش و فهم اثر پرداخته شود .  

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

لحظه حماسی, داستایوفسکی به روایت اشتفان تسوایگ

چکیده [English]

Fyodor Dostoevsky is undoubtedly one of the greatest writers and thinkers of the world. The influence of German philosophy and literature is clear and evident in Dostoevsky works. But looking on the surface of his writings and looking deeper on his works, it seems that Dostoevskey’s impression of German is full of "Ressentiment" (using Nietzsche’s terminology). But considering the whole context of his creations, one can speak of “German inside” Dostoevsky. Stefan Zweig, one of the important thinkers of our time, suggest the method of “emphatic reading” of Dostoevsky’s life and works. This seems to be the only way for entering in the entire created world of a writer and thinker like Dostoevsky

کلیدواژه‌ها [English]

  • Dostoevsky
  • Stefan Zweig
  • Comparative Litrature
  • narration
  • German Philosophy
  1. Dostojewski, F.: Der Spieler. Übers. Hermann Röhl. Frankfurt am Main: Insel Taschenbuchverlag, 1995.
  2. Gadamer, H.G.: Lesebuch. Hersg. Jean Grondin. Tübingen: Mohr/Siebeck, 1997.
  3. _____: „Anschauung und Anschaulichkeit“. In: Ästhetik und Poetik I.
  4. Tübingen: Mohr Verlag, 1993.
  5. _____: Wahrheit und Methode: Grundzüge einer philosophischen
  6. Hermeneutik. Tübingen: Mohr Verlag, 1960.
  7. Griegk, H.: Dostojewskij, der vertrackte Russe. Die Geschichte seiner Wirkung im deutschen Sprachraum vom Fin de siècle bis heute. Tübingen: Attempto Verlag, 2000.
  8. Gerigk, H.:“ Dostojewskij und Deutschland“. In: DDG Jahrbuch. Hersg. Rudolf Müller, 1996.
  9. Hauser, A.: Sozialgeschichte der Kunst und Literatur. München: Beck Verlag, 1990.
  10. Heidegger, M.: Mein liebes Seelchen! Briefe Martin Heideggers an seine Frau Elfride 1915-1970. Hersg. Gertrud Heidegger. München: Deutsche Verlags-Anstalt, 2005.
  11. _____: Gesamtausgabe, II. Abteilung: Vorlesungen 1923-1944. Frankfurt am Main: Klostermann, 1989.
  12. Iser, W.: Der Akt des Lesens. München: Wilhelm Fink, 1976.
  13. Mann, T.: Essays, Bd. 6. Meine Zeit 1945-1955. Herdg. Hermann Kurzke und Stephan Stachorski. Frankfurt am Main: S. Fischer, 1997.
  14. Nietzsche, F.: Sämtliche Werke. Kritische Studienausgabe. Hersg. Giorgio Colli und Mazzino Montinari. München, Berlin/New York: dtv- de Gruyter, 1980.
  15. Schiller, F.: Sämtliche Werke, Darmstadt: Wissenschaftliche Buchgesellschaft, 1993.
  16. Welleck, R.: “A Sketch of the History of Dostoevsky Criticism”. In: Dostoevsky. A Collection of Critical Essays. N.J: Prentice-Hall, 1962.
  17. Zweig, S.: Schachnovelle. Frankfurt am Main: Fischer Verlag, 1974.
  18. _____: Sternstunden der Menschheit. Frankfurt am Main: Fischer Verlag, 1964.
  19. _____: Drei Meister. Balzac, Dickens, Dostojewski. Baumeister der Welt. Versuch einer Typologie des Geistes, Leipzig: Insel Verlag, 1922.