بهمن زرین جویی
دوره 14، شماره 18 ، شهریور 1396، ، صفحه 103-132
چکیده
چکیدهامروزه مباحث مربوط به طبیعت و محیط زیست از ارزش خاصی به خصوص در علوم انسانی برخوردار است. محل تلاقی علوم انسانی و علوم طبیعی بررسی رابطه بین انسان و طبیعت است و اینکه تا چه حد این دو مقوله با هم در ارتباط تنگاتنگ هستند و بر هم تأثیر متقابل دارند. در این راستا، مقاله حاضر با تمرکز بر رمانِ امواج گرسنه (2004) اثر آمیتاو گوش ( -1956) نویسنده ...
بیشتر
چکیدهامروزه مباحث مربوط به طبیعت و محیط زیست از ارزش خاصی به خصوص در علوم انسانی برخوردار است. محل تلاقی علوم انسانی و علوم طبیعی بررسی رابطه بین انسان و طبیعت است و اینکه تا چه حد این دو مقوله با هم در ارتباط تنگاتنگ هستند و بر هم تأثیر متقابل دارند. در این راستا، مقاله حاضر با تمرکز بر رمانِ امواج گرسنه (2004) اثر آمیتاو گوش ( -1956) نویسنده بنگالی هندی به نقد این اثر از دیدگاه بومگرایی-پسااستعماری میپردازد، که حاصل ادغام دو نظریه بومگرایی و پسااستعماری می باشد. نقد بومگرایی، نقدی است که علوم انسانی، علوم طبیعی و علوم زیستی محیطی را به هم ارتباط میدهد. طبیعت به بهترین وجهی از جنگلها و دریاها گرفته تا موجودات اهلی و وحشی مورد توجه نویسندگان و به خصوص رماننویسان قرار میگیرند. امواج گرسنه، همانطور که از عنوان آن مشهود است، به شکل خاصی به طبیعت دریا و نقش امواج دریا و به طبع موجودات دریایی می پردازد. علاوه بر دریا جزایری که اطراف دریا را احاطه کردهاند نیز از فضاهای شگفت انگیزی هستند که نویسنده آنها را ترسیم کرده و فضای مناسبی برای زیستگاه حیوانات وحشی، به خصوص ببر بنگالی، ایجادکرده است. شخصیت اصلی رمان، پایا، دختر جوان سیتولوژیستی است که به مطالعه گونههای کمیابی از ماهیها، به کمک ماهیگیر محلی فوکر که یک بومگرای بالافطره است، میپردازد. پایا در حین مطالعه دولفینها با طبیعت وحشی ببرها نیز رودررو میشود. ماجراهای طبیعت-محور رمان براساس سرنوشت شخصیتهای کلیدی رمان رقم میخورد. امواج گرسنه در عین ترسیم وقایع و حوادثی که در طبیعت رخ میدهند به بررسی تاریخچه پیدایش گونههای جانوری و گیاهی در منطقه خیالی و واقعی هندوستان پرداخته و در این میان تأثیر انسان بر محیط و بالعکس را نشان میدهد. نظریات بومگرایانه چریل گلاتفلتی و هارولد فروم (1996)و جنبههای بومگرایی پسااستعماری گراهام هوگان و هلن تیفین (2010) برای تحلیل رمان مورد استفاده قرار میگیرند و جهت اصلی بحث را بهسوی خوانش گفتمان جدیدی از دیگرشدن طبیعت سوق میدهد. سرانجام مقاله به این نتیجه میرسد که وقتی یک حلقه از اکوسیستم حذف شود یا صدمه ببیند کل اکوسیستم تحت تأثیر قرار میگیرد و تمامی پدیدههای طبیعت دستخوش تغییرات و تحولات بحرانی خواهند شد.
امین رئیسی وانانی؛ ساسان بالغی زاده
چکیده
چکیدهقاطبه ی نظریه پردازان بر این مهم اتفاق نظر دارند که درک مطلب[1] یکی از مهمترین مهارت های زبانی چه در زبان اول وچه در زبان دوم می باشد. یکی از عوامل دخیل در درک مطلب و داشتن خوانش و قرائت مختلف از متون، درکنار عوامل زبانی[2] همچون گرامر و لغت، طرحواره یا اسکیما[3] می باشد. آنچه در پژوهش حاضر بررسی میشود ارائه ی نتایج اعتبار سنجی روشی ...
بیشتر
چکیدهقاطبه ی نظریه پردازان بر این مهم اتفاق نظر دارند که درک مطلب[1] یکی از مهمترین مهارت های زبانی چه در زبان اول وچه در زبان دوم می باشد. یکی از عوامل دخیل در درک مطلب و داشتن خوانش و قرائت مختلف از متون، درکنار عوامل زبانی[2] همچون گرامر و لغت، طرحواره یا اسکیما[3] می باشد. آنچه در پژوهش حاضر بررسی میشود ارائه ی نتایج اعتبار سنجی روشی برای سنجش طرحواره به همراه مروری بر پیشینه ی تاریخی آن معطوف روانشناسی شناختی[4] و فلسفه می باشد. در این راستا، پس از بررسی پیشینه ی مربوطه، سی و چهار مولفه ی اولیه غربال شدند. متخصصان مرتبط با طرحواره و زبان دوم و شناخت تجشم یافته[5]، بیست و هشت آیتم برای محک در بوته ی آزمایش جهت سنجش بار عاملی[6] را تایید کردند . به منظور تعیین روایی عاملی از روش آماری تحلییلی عاملی اکتشافی[7] و سپس تأییدی[8] و به منظور بررسی همسانی درونی از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج بدست آمده روشی دو عاملی (طرحواره ی محتوایی[9] و طرحواره فرمال[10]) را نمایان کرد. درپایان ، نتایج بدست آمده و پیامدها و فواید پژوهش حاضر مورد بررسی قرار می گیرند.[1] Reading comprehension[2] Linguistic factors[3] Schema (schemata)[4] Cognitive psychology[5] Embodied cognition[6] Factor loadings[7] Exploratory Factor Analysis[8] Confirmatory Factor Analysis[9] Content Schema[10] Formal schema
مهشید نامجو؛ لیلا برادران جمیلی
چکیده
بی تردید در ادبیات مهاجرت، ارتباط بین فردیت و جغرافیا انکارناپذیر است. فرد مهاجر همواره در چالش سرزمین مادری/ سرزمین بیگانه، خودی/ دیگری و بودن/شدن است. دلیل این سردرگمی تاثیر جغرافیا بر بازنمایی و بازساخت فردیت میباشد. وطن به مثابه سرزمین مادری و زادگاه در ذهن فرد مهاجر مفهوم ثابتی ازهویت فردی ایجاد میکند که باید حفظ شود. انعام ...
بیشتر
بی تردید در ادبیات مهاجرت، ارتباط بین فردیت و جغرافیا انکارناپذیر است. فرد مهاجر همواره در چالش سرزمین مادری/ سرزمین بیگانه، خودی/ دیگری و بودن/شدن است. دلیل این سردرگمی تاثیر جغرافیا بر بازنمایی و بازساخت فردیت میباشد. وطن به مثابه سرزمین مادری و زادگاه در ذهن فرد مهاجر مفهوم ثابتی ازهویت فردی ایجاد میکند که باید حفظ شود. انعام کجه جی ، روزنامهنگار و رمان نویس عراقی (1952)، در رمان نوه آمریکایی با روایت زندگی زن جوانی به نام زینا به زیبایی چالشها و تاثیرات وطن بر ذهن فرد مهاجر، و ساخت فضای سوم/ جغرافیای ذهنی و استعماری شدن فرد مهاجر را به تصویر کشیده است. چهارچوب نظری این تحقیق بر نظریات هنری لوفور، جامعه شناس و فیلسوف فرانسوی متولد 1901، استوار است؛ او با معرفی سه فضای شخصی ، عمومی و ذهنی نوع جدیدی از اعمال قدرت را نشان میدهد که درنتیجه آن، فضا محصول اجتماعی است وهمواره در فرآیند بازتولید قرار میگیرد؛ در مناسبات اجتماعی نفوذ و از طریق آن تداوم پیدا میکند. این مقاله نشان میدهد که فرد مهاجر در رویارویی با سرزمین بیگانه نیاز به تغییر در بازنمایی فردی خود احساس میکند تا بتواند با محیط جدید همسو شود و درفضای عمومی سرزمین مقصد حس دیگری بودن خود را کمرنگ کند. این چالش بین وطن و سرزمین بیگانه گهگاه فرد مهاجر را مجبور به خلق جغرافیایی خیالی و ذهنی میکند تا در آنجا آزادانه خود را به تصویر بکشد.
فرزانه دوستی؛ امیرعلی نجومیان
دوره 15، شماره 21 ، آبان 1397، ، صفحه 127-152
چکیده
در تعاریف جدید قدرت و حاکمیت، با شبکهی پیچیدهای از روابط و تعاملات قدرت روبهرو میشویم که از پایینترین سطوح زیستی نشأت میگیرند. این مقاله بر آن است تا با مطالعهی ادبیات تنبنیاد از آنتیگونهی سوفوکلس تا امروز، بازنمون تعارضِ تنسوژهی دیاسپوریک با سیاستهای زیستیِ حاکمیت را در اقتباسی معاصر واکاوی کند. مفهوم سوژهی ...
بیشتر
در تعاریف جدید قدرت و حاکمیت، با شبکهی پیچیدهای از روابط و تعاملات قدرت روبهرو میشویم که از پایینترین سطوح زیستی نشأت میگیرند. این مقاله بر آن است تا با مطالعهی ادبیات تنبنیاد از آنتیگونهی سوفوکلس تا امروز، بازنمون تعارضِ تنسوژهی دیاسپوریک با سیاستهای زیستیِ حاکمیت را در اقتباسی معاصر واکاوی کند. مفهوم سوژهی بدنمند که وامدار مباحث پدیدارشناختی موریس مرلوپونتی است، در پیوند با نظریهی زیستقدرتِ میشل فوکو، حیات برهنه و زیستسیاستِ جورجو آگامبن و مفهوم مرگسیاستِ آشیل امبمبه ابعاد تازهای پیدا کرده است. مروری تطبیقی بر آنتیگونهی سوفوکلس و آتش خانگیِ کامیلا شمسی نشان میدهد که در دوران پسااستعمار، مرگسیاست به شکلی دیگر باقی است و حیات و ممات مهاجران، این تنسوژههای دیاسپوریک، را تحت کنترل دارد. اما آیا سوژهی دیاسپوریک همواره تسلیم این سیاستها میشود؟ همانطور که در آنتیگونه، برادرِ یاغی دو کالبدِ زیستی و سیاسی دارد و بعد از مرگ هم به چالش حکومت ادامه میدهد، در آتش خانگی نیز تنسوژهی دیاسپوریک در دو لایهی زیستی و سیاسی معنا مییابد. او نخست با پیوستن به داعش مقابل قانونِ حاکم قرار میگیرد و به نمادی از بدنهی قدرت معارض تبدیل میشود، اما بعد از مرگ در پی احقاق حق تدفین خود در وطنی که او را خائن و دشمن مردم مینامد، مصرانه سیاستهای قدرت مسلط را به چالش میکشد. در آتش خانگی لجستیکِ جسد، اصلِ خاک، مسألهی وطن، و سیاستهای دوگانهی زیست/مرگ در حق نسل دوم مهاجران مفاهیمی بدیعاند که این اقتباس را به زبرمتنی قابل تأمل بدل کردهاند.
مرضیه اطهاری نیک عزم؛ دنیا بیگی
دوره 10، شماره 14 ، اردیبهشت 1394، ، صفحه 131-155
چکیده
این مقاله سه رمان به نام های مدراتو کانتابیله ،عاشق ودرد ،از مارگریت دوراس نویسنده قرن بیستم ، را مورد تحلیل و بررسی قرار می دهد. هدف نگارنده از پرداختن به این آثار،دست یافتن به جایگاه و اهمیت سکوت می باشد.مسأله مورد توجه ، سکوت شخصیت ها و وجود رابطه ای مستقیم بین سکوت و احساس است.در واقع این سکوت نشأت گرفته از احساساتی غالباً ناخوشایند ...
بیشتر
این مقاله سه رمان به نام های مدراتو کانتابیله ،عاشق ودرد ،از مارگریت دوراس نویسنده قرن بیستم ، را مورد تحلیل و بررسی قرار می دهد. هدف نگارنده از پرداختن به این آثار،دست یافتن به جایگاه و اهمیت سکوت می باشد.مسأله مورد توجه ، سکوت شخصیت ها و وجود رابطه ای مستقیم بین سکوت و احساس است.در واقع این سکوت نشأت گرفته از احساساتی غالباً ناخوشایند بوده واین احساسات ریشه در تنهایی شخصیتهای داستان دارند.گاهی نیز می توان سکوت کنشگران اصلی را به عنوان عامل بروز احساساتی منفی نظیر ترس،اندوه وناامیدی در کنشگران مقابل آنها قلمداد کرد.البته در کنار تمامی این احساسات ناشی از سکوت ،«خشم» به عنوان احساسی مشترک جلب نظر می کند.از آن جایی که تمامی رمان های مذکور بیان کننده حالات و احساسات شخصیت ها هستند،بنابر این برای پرداختن به مسألة سکوت دراین سه اثر،از نشانه معنا شناسی احساس مدد جسته ایم. در واقع،با شناسایی و بررسی روند تولید آن احساسات،به درک معنای سکوت و نقش واهمیت آن در آثار این نویسنده دست یافتیم.
پدرام لعل بخش
دوره 13، شماره 17 ، آبان 1395، ، صفحه 144-227
چکیده
این مقاله، با تمرکز بر شخصیت اصلی رمان ارباب انتقامِ فیلیپ راث، باکی، به بازخوانی این شخصیت در آینۀ اسطورۀ ادیپ شهریار سوفوکل میپردازد. نگارنده تلاش کرده است تا در سایۀ نظریۀ استیون توتوسی دُ زپتنک در نقد تطبیقی، به کشف چگونگی و نه چیستیها پرداخته و با ایجاد فضایی گفتمانی بین دو اثر مورد مطالعه، ضمن برجستهنمودن تفاوتهای ...
بیشتر
این مقاله، با تمرکز بر شخصیت اصلی رمان ارباب انتقامِ فیلیپ راث، باکی، به بازخوانی این شخصیت در آینۀ اسطورۀ ادیپ شهریار سوفوکل میپردازد. نگارنده تلاش کرده است تا در سایۀ نظریۀ استیون توتوسی دُ زپتنک در نقد تطبیقی، به کشف چگونگی و نه چیستیها پرداخته و با ایجاد فضایی گفتمانی بین دو اثر مورد مطالعه، ضمن برجستهنمودن تفاوتهای ناگزیر این دو اثر که نتیجۀ برآمدن آنها از دو فرهنگ و زمان متمایز است، خطوط موازی و شباهتهای ظریف این دو اثر را به نمایش گذاشته و چگونگی و اهمیت بازآفرینی اسطورۀ ادیپ در قرن بیستویکم را بیان کند. یافتههای این تحقیق نشان میدهد که روایت زندگی و سرنوشت باکی، بازنویسی زندگی و سرنوشت ادیپ شهریار سوفوکل است که خود دلیلی بر اثبات حضور همیشگی اسطوره در زندگی امروزی ما است. نیز بهنظر میرسد راث تلاش کرده تا با اقتباس و بازسازی اسطورۀ یونانی ادیپ، بر آسیبپذیری نوع بشر در برابر قدرت بلامنازع تقدیر تأکید گذارده و این قدرت سرنوشتساز را به چالش بکشد.
روح اله قاسمی
دوره 12، شماره 16 ، اردیبهشت 1395، ، صفحه 193-211
چکیده
برای هنرمندان و نویسندگان، بازی همواره وسیله و ابزاری بوده است برای جلب و جذب تماشاگران و خوانندگان. اما آن زمان که سخن از رمان و ادبیات و آفرینش ادبی بهمیان میآید، این امر شکل و حالت جدید و متفاوتی به خود میگیرد. در حقیقت میتوان گفت که این ابزارهای متفاوت و متنوّع میتوانند برای سرگرمکردن خواننده و بهوجودآوردن ...
بیشتر
برای هنرمندان و نویسندگان، بازی همواره وسیله و ابزاری بوده است برای جلب و جذب تماشاگران و خوانندگان. اما آن زمان که سخن از رمان و ادبیات و آفرینش ادبی بهمیان میآید، این امر شکل و حالت جدید و متفاوتی به خود میگیرد. در حقیقت میتوان گفت که این ابزارهای متفاوت و متنوّع میتوانند برای سرگرمکردن خواننده و بهوجودآوردن نوعی حس طنز و شوخی بهشمار بیایند. علاوه بر این جنبۀ کمیک و طنز، نویسنده میتواند از این جنبهها استفاده نماید تا به بهانۀ شوخی و بازی، ناگفتههایی را بگوید و آنچه را که نمیتواند بهصراحت بر زبان آورد بهشکلی غیرمستقیم بازگو نماید. مارسل پروست و آندره ژید، این دو چهره بزرگ ادبیات فرانسه در قرن بیستم از این امکان به بهترین شکل بهره گرفتهاند و ردپای فعالیتهای مبتنیبر بازی را میتوان در جایجای متون آنها دید. این دو نه تنها از جنبۀ زبانی بازی را بهخدمت گرفتهاند بلکه در توصیف صحنهها و نیز توضیحاتی که در مورد رفتار شخصیتهای داستان دادهاند از این روش بهخوبی بهره بردهاند.
وحید نژاد محمّد؛ محمد کیانی دوست
دوره 15، شماره 20 ، اردیبهشت 1397، ، صفحه 245-274
چکیده
داستانها نیز همچون اسطوره ها میتوانند بکمک فرآیند تفسیری، واکنشهای درونی و پدیدههای فردی و اجتماعی را نشان دهند. شناخت تصاویر داستانی و کاوش در ابعاد ذهنیتی، زیستی و تاریخی نویسندگان قرن بیستم فرانسه میتواند علل ساختاری فضای داستانی و خلاقیتی آثار آنها را نمایان کند. در این کنکاش، بهرهگیری از سازه ها و کُهن الگوهای ناخودآگاه ...
بیشتر
داستانها نیز همچون اسطوره ها میتوانند بکمک فرآیند تفسیری، واکنشهای درونی و پدیدههای فردی و اجتماعی را نشان دهند. شناخت تصاویر داستانی و کاوش در ابعاد ذهنیتی، زیستی و تاریخی نویسندگان قرن بیستم فرانسه میتواند علل ساختاری فضای داستانی و خلاقیتی آثار آنها را نمایان کند. در این کنکاش، بهرهگیری از سازه ها و کُهن الگوهای ناخودآگاه جمعی برای بررسی تار و پود و رویدادهای سازندهی داستان «تصادفِ شبانه» اثر پاتریک مودیانو میتواند اَشکال نمادین و روانیِ داستان را از یکسو در بستر طبیعت ذهنی و جمعی بشر، و از سوی دیگر در بستر روایت و تجارب نمادین نشان دهد. در واقع، مولف، با بازی «زمان» و «مکان» در روایت، و با طرحِ کُهن الگوی کودک گمشده، تصویری از هویت گمشده و حافظه خود را به نمایش میگذارد.
احمدرضا علیاکبری
دوره 1، شماره 1 ، اسفند 1387
چکیده
چه زبان گفتاری و چه زبان نوشتاری از یک زنجیرۀ خطی در بکارگیری کلمات و اجزای نقش دار جمله تشکیل شده است. اگرچه این امر شاید در زبان گفتاری کمتر مورد توجه قرار گیرد، اما در زبان نوشتاری عدم توجه به آن منجر به اشتباهات فاحش و عدیده ای در بیان صحیح جملات و ابراز دیدگاه های خاص نویسنده خواهد شد. اساس جمله سازی در زبان آلمانی، بر طبق دیدگاه ...
بیشتر
چه زبان گفتاری و چه زبان نوشتاری از یک زنجیرۀ خطی در بکارگیری کلمات و اجزای نقش دار جمله تشکیل شده است. اگرچه این امر شاید در زبان گفتاری کمتر مورد توجه قرار گیرد، اما در زبان نوشتاری عدم توجه به آن منجر به اشتباهات فاحش و عدیده ای در بیان صحیح جملات و ابراز دیدگاه های خاص نویسنده خواهد شد. اساس جمله سازی در زبان آلمانی، بر طبق دیدگاه معمول، کلمه است. اما بیان این که یک جمله از کلمات تشکیل یافته، صحیح نیست، زیرا هر جمله در وهلۀ نخست از اجزاء نقش دار جمله که در زبان آلمانی Satzglieder نامیده می شوند، تشکیل میشود. مقالهً ذیل در صدد اثبات این نکته است که برای یافتن اجزاء نقش دار جمله و رعایت آرایش جمله، تست جایگزینی در زبان آلمانی اهمیت ویژه ای می یابد و توجه به آن برای تشخیص جایگاه اجزاء نقش دار جمله و رعایت ترتیب مبتنی بر ساختار نحوی برای تشکیل جملات صحیح، بسیار مهم است.
محمد حسین حدادی
دوره 1، شماره 2 ، شهریور 1388
چکیده
نمایشنامهی آدم آدم است نتیجهی نگرش برتولت برشت به ایدئولوژی مارکسیسم در اواسط دههی بیست قرن بیستم است و در راستای مجاب کردن تماشاگر به لزوم تغییر جامعه بر اساس این مکتب قرار دارد. برشت در نمایشنامهی خود مسخ و استحالهی شخصیتی را که قادر به گفتن نه نیست، به تصویر کشیده است، فرآیندی که در نهایت منجر به این میشود که او هویت سابق ...
بیشتر
نمایشنامهی آدم آدم است نتیجهی نگرش برتولت برشت به ایدئولوژی مارکسیسم در اواسط دههی بیست قرن بیستم است و در راستای مجاب کردن تماشاگر به لزوم تغییر جامعه بر اساس این مکتب قرار دارد. برشت در نمایشنامهی خود مسخ و استحالهی شخصیتی را که قادر به گفتن نه نیست، به تصویر کشیده است، فرآیندی که در نهایت منجر به این میشود که او هویت سابق خود را به دست فراموشی بسپارد و من جدیدی را برگزیند. برشت برای نشان دادن لزوم ایجاد تغییرات در جامعهی سرمایه داری-- که هر آن چه را با انسانی که قادر به گفتن نه نیست، انجام میدهد--استحالهی شخصیت اصلی نمایشنامه را به صورت گروتسک به تصویر کشیده است تا تماشاگر را به چالش با این شخصیت فرا خواندو او را وادار کند که با قدرت تفکر خود به مقابله با واقعیتهای اجتماعی متجلی بر روی صحنه برخیزد، و در صدد تغییر و تحول اجتناب ناپذیر در جامعه برآید.
پرویز البرزی؛ رعنا رئیسی
دوره 2، شماره 1 ، اسفند 1388
چکیده
در این مقاله به بررسی سیر تحول تاریخی زبانشناسی مقابلهای و اهداف و وظایف آن از آغاز تاکنون پرداخته شده است. بررسی مقابلهای زبان، پیشینهای بس طولانی دارد، زیرا هرگاه زبانها در تقابل با هم قرار میگیرند، با یکدیگر مقایسه میشوند. ولی صرف نظر از کارهای جسته و گریخته اولیه، زبانشناسی مقابلهای درواقع در قرن هیجدهم با مطالعات سر ...
بیشتر
در این مقاله به بررسی سیر تحول تاریخی زبانشناسی مقابلهای و اهداف و وظایف آن از آغاز تاکنون پرداخته شده است. بررسی مقابلهای زبان، پیشینهای بس طولانی دارد، زیرا هرگاه زبانها در تقابل با هم قرار میگیرند، با یکدیگر مقایسه میشوند. ولی صرف نظر از کارهای جسته و گریخته اولیه، زبانشناسی مقابلهای درواقع در قرن هیجدهم با مطالعات سر ویلیام جونز انگلیسی به طور جدی آغاز شد. جونز به مقایسهی زبان سانسکریت با زبانهای اروپایی پرداخت و علاقهی زبانشناسان را نسبت به این موضوع برانگیخت. بعد این شاخه از علم زبانشناسی، در چهار گرایش با اهداف متفاوت تکامل پیدا کرد. اولین گرایش که زبانشناسی تطبیقی ـ تاریخی نامیده میشود، به بررسی شباهتهای موجود بین زبانهای خویشاوند میپردازد تا بدین وسیله بتواند زبان اولیه که منشاء زبانهای امروزی است را بازسازی کند. رده شناسی زبان، گرایش دیگر است که بدون توجه به رابطه خویشاوندی، به دستهبندی زبانها براساس ساختار دستوری آنها میپردازد. سومین گرایش، زبانشناسی منطقهای است که به مطالعه زبانهای همجوار موجود در یک منطقه جغرافیایی میپردازد، که با هم نسبت خویشاوندی ندارند، ولی در عین حال شباهتهایی بین آنها وجود دارد. زبانشناسی منطقهای بر آن است این تشابهات را کشف و توجیه کند. سرانجام تجزیه و تحلیل مقابلهای جدیدترین گرایش زبانشناسی مقابلهای است، که به مقوله آموزش زبان میپردازد و سعی میکند به کمک زبان مادری پیشنهادهایی برای تسهیل یادگیری زبان خارجی ارائه کند.
رویا لطافتی؛ شیما معلمی
دوره 2، شماره 2 ، تیر 1389
چکیده
ادبیات شفاهی یا همان قصه ها و حکایات بخشی از ادبیات جهانی است که از درون فرهنگ جوامع جوشیده است. آموزش زبان خارجی به کمک متونی از قصه ها و حکایات جدا از این که ورود زبان آموز به فرهنگ زبان در حال فراگیری است، انگیزه های او را فراتر از آموختن زبانی دیگر خواهد کرد. ارتقا خود انگیختگی و دریافت وجوه فرهنگی زبان، نیروی بزرگی است که روند فراگیری ...
بیشتر
ادبیات شفاهی یا همان قصه ها و حکایات بخشی از ادبیات جهانی است که از درون فرهنگ جوامع جوشیده است. آموزش زبان خارجی به کمک متونی از قصه ها و حکایات جدا از این که ورود زبان آموز به فرهنگ زبان در حال فراگیری است، انگیزه های او را فراتر از آموختن زبانی دیگر خواهد کرد. ارتقا خود انگیختگی و دریافت وجوه فرهنگی زبان، نیروی بزرگی است که روند فراگیری را کوتاه و تعمیق خواهد بخشید.
استفاده از قصه ها و حکایات به عنوان ابزار آموزشی زبان در کلاس های درس با روش و رویکرد ارتباطی زبان مناسب تر می نماید، چرا که این روش به مباحثی فراتر از انتقال آموزه های اطلاعاتی زبان ( شکل های زبانی ) می پردازد. و می توان گفت که در کل با طرح ادبیات در کلاس های آموزش زبان، زبان آموزان با متونی سرو کار خواهند داشت که متن های حقیقی هستند و سازوکار عبارات و گفت و گوهای آن ها برخاسته از موقعیتی طبیعی است، حتا اگر عنصر خیال در آن ها غالب باشد.
در این مقاله و با این نگاه مروری بر روند عملی استفاده ازنمونه هایی ازادبیات شفاهی فرانسه و ایران در کلاس درس آموزش زبان فرانسه کرده ایم. نتایج مثبت چنین روندی ما را بر آن داشت تا در مورد استفاده از ادبیات شفاهی و در کل ادبیات( که در مقاله پیشین به آن پرداخته ام ) در کلاس های زبانِ زبان آموزان ایرانی تاملی داشته باشیم تا دریابیم که آثار ادبی بستری مناسب در کلاس های آموزش زبان در ایران است.
نرجس خدایی
دوره 3، شماره 1 ، اسفند 1389
چکیده
فریتس ماتنر زبان شناسی است نامتعارف و شکاک، که رابطه ی زبان و شناخت را در زمان خود از نگاهی نو به بحث گذاشته و هر چند در عرصه ی فلسفه ی زبان طرح نظام مندی ارائه نکرده، اما اهمیت بعضی از رهیافت های او بعدها مورد توجه فیلسوفان قرار گرفته است. اندیشه ی ماتنر بیش از هر چیز بازتابی است از بحران متافیزیکی آغاز قرن بیستم، و بسیاری از نظریه های ...
بیشتر
فریتس ماتنر زبان شناسی است نامتعارف و شکاک، که رابطه ی زبان و شناخت را در زمان خود از نگاهی نو به بحث گذاشته و هر چند در عرصه ی فلسفه ی زبان طرح نظام مندی ارائه نکرده، اما اهمیت بعضی از رهیافت های او بعدها مورد توجه فیلسوفان قرار گرفته است. اندیشه ی ماتنر بیش از هر چیز بازتابی است از بحران متافیزیکی آغاز قرن بیستم، و بسیاری از نظریه های افراطی و نیهیلیستی او نیز از همین بحران نشأت می گیرند.
این نوشتار پس از بررسی اندیشه های ماتنر بر بستر تاریخ نظری فلسفه ی زبان، جایگاه او را در میان اندیشمندان آغاز قرن بیستم تعیین می کند، توانایی ها و کاستی های نظریه های او را در مقایسه با نیچه، ویتگنشتاین و برتراند راسل می سنجد و اهمیت آن دسته از رویکردهای او را ن شان می دهد، که بعدها انعکاس مثبتی در سایر مکتب ها و اندیشه های فلسفی یافته اند، از جمله توجه ویژه به سویه ی کاربردی و بُعد اجتماعی زبان، بها دادن به زبان به مثابه مهم ترین ابزار معرفت شناختی و در عین حال تکیه بر نارسا بودن آن.
کیوان زاهدی؛ عصمت دریکوند
دوره 3، شماره 2 ، شهریور 1390
چکیده
این مقاله پژوهشی تطبیقی است و هدف از آن بررسی استعارههای شناختی زبانی در متون نثر فارسی و انگلیسی و مقایسهی آنها و توصیف شباهتها و تفاوتهای آنها میباشد. چهارچوب نظری مورد استفاده زبانشناسیِ شناختی لیکاف میباشد و پیکرهی مورد بررسی در دو اثر نثر فارسی و انگلیسی به نامهای (کلیدرِ ج1) و (به دور از مردم شوریده) است. چرا که استعاره ...
بیشتر
این مقاله پژوهشی تطبیقی است و هدف از آن بررسی استعارههای شناختی زبانی در متون نثر فارسی و انگلیسی و مقایسهی آنها و توصیف شباهتها و تفاوتهای آنها میباشد. چهارچوب نظری مورد استفاده زبانشناسیِ شناختی لیکاف میباشد و پیکرهی مورد بررسی در دو اثر نثر فارسی و انگلیسی به نامهای (کلیدرِ ج1) و (به دور از مردم شوریده) است. چرا که استعاره از گذشتهی دور تاکنون شیوهای برای بیان بدیع یا شاعرانه تعریف شدهاست که طی آن یک یا چند واژهی موجود برای یک مفهوم، خارج از معنای معمول قراردادیاش و برای بیان مفهوم مشابه به کار گرفته میشود. اما لیکاف (زبانشناس) و جانسون (فیلسوف) (1980) این نظریه را نمی-پذیرند. و بر این باورند که این گونه مسائل، مسائلی نیستند که در حوزهی تعریف بگنجد، بلکه موضوعاتی تجربیاند و بدینصورت جایگاه استعاره را از زبان به ذهن انتقال دادند. سپس با انتشار کتاب (لیکاف و جانسون 1980) با اتخاذ رویکرد شناختی در مطالعة این فرایند، نظریة معاصر را عرضه کردند. روش پژوهش ماهیتی کیفی دارد و از نوع توصیفی_تحلیلی در چهارچوب الگوی استعاره- مدار زبانشناسی شناختی است. در این مقاله سعی بر آن است تا با استفاده از این نظریه به بررسی استعارههای زبانی در دو اثر فوقالذکر پرداخته شود. بر این اساس تمامی موارد استعاری استخراج گردیده و از آنها نمونهگیری تصادفی ساده به عمل آمده و 20 مورد از آن در این مقاله ذکر شدهاست لیکن نتایج بر اساس بررسی تمامی موارد استعاری دو پیکره فوقالذکر است. یافتههای پژوهش نشان میدهد اساساً تفاوتی میان نوع استعارههای زبانی بهکار رفته در دو اثر وجود ندارد. بیشترین استعارهها در حوزهی زبانی از نوع جهتی بوده (به عنوان مثال، شادی و زندگی در جهت بالا و غم در جهت پایین است). همچنین مفهوم زمان به عنوان یک مظروف دیده میشود که در آن وقایع به وقوع میپیوندد.
علیرضا فرحبخش؛ شبنم بزرگی
دوره 4، شماره 2 ، مرداد 1391
چکیده
الن سیکسو برای خلق گونه ای مستقل از پساساختارگرایی فمینیسم، اجزایی از تفکر فروید و لکان را اقتباس کرد و به تکمیل آنها پرداخت. او که به امکان دگرگونی نظم نمادین پدرسالار خوشبین است، زن را به دریافت تازه ای از خود می رساند و به معانی و ارزش-های زنانه ی متفاوتی قطعیت می بخشد. سیکسو به بازنگری وجوه به خصوصی از مناسبات قدرت در جامعه می اندیشد. ...
بیشتر
الن سیکسو برای خلق گونه ای مستقل از پساساختارگرایی فمینیسم، اجزایی از تفکر فروید و لکان را اقتباس کرد و به تکمیل آنها پرداخت. او که به امکان دگرگونی نظم نمادین پدرسالار خوشبین است، زن را به دریافت تازه ای از خود می رساند و به معانی و ارزش-های زنانه ی متفاوتی قطعیت می بخشد. سیکسو به بازنگری وجوه به خصوصی از مناسبات قدرت در جامعه می اندیشد. به عقیده ی او، چگونگی درک یک فرد از هستیِ مادیِ خود، پیوسته محل مناقشه است و می تواند بازسازی شود یا تغییر شکل بدهد. او معتقد است که نیل به این درک جدید، نیازمند به کارگیری مفاهیم نوینی است برگرفته از پدیده ها و الگوهای تازه ی جنسی، که او خود به تعریف و تشریح آنها پرداخته است. مقاله ی حاضر دو مفهوم دیگری و زنانه را در داستان مداوای بی بی هالدر از مجموعه ی ترجمان دردها بررسی می کند و به تحلیل شخصیت اصلی داستان در نقش یک زن سیکسویی می پردازد. این مقاله نشان خواهد داد که شخصیت اصلی زن، بی بی، چگونه با به چالش کشیدن بنیان های احلیل-محوری در جامعه اش و تجربه ی دیگری و و آبستنیِ سیکسویی، نقش زنانه ی جدیدی را می پذیرد. در ابتدا ضرورت اسطورهسازی و اسطورهشکنی در تفکر سیکسو بیان می شود، سپس با تحلیل سیر روایی داستانِ بی بی و یافتن وجوه تشابهِ این روایت با قصه های اسطوره ای کهن، این مقاله به کاوش در نظریه ی ساختار روایت پراپ می پردازد و شخصیت بی بی را در نقش زنی که قادر است اسطوره ی زنانگی احلیل محورش را بشکند، مورد بررسی قرار می دهد. مقاله ی حاضر به بحث پیرامون این فرض خواهد پرداخت که چنانچه بی بی قادر به شکستن اسطوره ی قصه اش باشد، به یکی از بارزترین ویژگی های زنانگی سیکسویی دست یافته است و یک زن سیکسویی است.
وحید غلامی؛ کیان سهیل
دوره 5، شماره 1 ، اسفند 1391
چکیده
در این مقاله، با بررسی محتوایی و ساختاریِ رمان دلبند نوشتهی تونی موریسون، رابطهی دیالکتیک هویت فردی و گروهی سیاهپوستان بررسی گردیدهاست. داستان این رمان تلاش بردهداران در جهت اعمال خشونت علیه سیاهپوستان و استثمار آنان است. بردهداران میکوشند تا با اعمال زور و اجبار و جدا کردن افراد از خانواده و نزدیکانشان، بردگان را از ...
بیشتر
در این مقاله، با بررسی محتوایی و ساختاریِ رمان دلبند نوشتهی تونی موریسون، رابطهی دیالکتیک هویت فردی و گروهی سیاهپوستان بررسی گردیدهاست. داستان این رمان تلاش بردهداران در جهت اعمال خشونت علیه سیاهپوستان و استثمار آنان است. بردهداران میکوشند تا با اعمال زور و اجبار و جدا کردن افراد از خانواده و نزدیکانشان، بردگان را از احساس تعلق به جامعهی خویش و پذیرش نقش و مسئولیت در قبال آن محروم سازند. هدف از این محرومیت سلب هویت افراد و اختلال درهدفمندی و اراده آنان است. درمقابل، بردگان میکوشند تا با پیوستگی دلها و درمیان گذاشتن خاطرات، سرگذشت، و افکار و احساسها و حتی با احضار ارواح مردگان خویش، پارههای اجتماع از هم گسیختهی خویش را پیوند زنند تا بتوانند تصویر و معنای زندگی خویش را در آن آینهی بزرگ ببینند. این دیالکتیک فرد و جامعه به مضمون اصلی رمان تبدیل شده است. ساختار روایی رمان نیز این مضمون را به خوبی نشان میدهد. روایت نیز کاری گروهی است و از زبان افراد زیادی بیان میشود. همزمان که افراد سیاهپوست یکییکی به گروه میپیوندند و سرگذشت و افکار و احساسات خویش را درمیان میگذارند، خود روایت نیز ـ که بهنوعی تاریخنگاری و سند هویتی این قوم است ـ اندک اندک شکل میگیرد. راویان، که گاه از یکدیگر تمییزناپذیرند، روایت یکدیگر را کامل کرده و معنا میبخشند، تا وابستگی هوبتی متقابل خویش را به نمایش بگذارند.
سیما فرشید؛ الهه رضایی
دوره 5، شماره 2 ، شهریور 1392
چکیده
مارگارت آتوود نویسندهی مشهور کانادایی بر این باور است که در روزگار معاصر قدرت درانحصار دولت نیست، بلکه به اشکال متفاوت و از سوی نهادهای اجتماعی مختلف از جمله شرکتهای بزرگ اقتصادی اعمال میشود. یکی از دغدغههای او توصیف نقش اساسی پیشرفتهای علمی در جهت تقویت قدرت آن شرکتها و در نتیجه تشدید جنبه های زیان بار نظام سرمایهداری ...
بیشتر
مارگارت آتوود نویسندهی مشهور کانادایی بر این باور است که در روزگار معاصر قدرت درانحصار دولت نیست، بلکه به اشکال متفاوت و از سوی نهادهای اجتماعی مختلف از جمله شرکتهای بزرگ اقتصادی اعمال میشود. یکی از دغدغههای او توصیف نقش اساسی پیشرفتهای علمی در جهت تقویت قدرت آن شرکتها و در نتیجه تشدید جنبه های زیان بار نظام سرمایهداری است. این دغدغهی او تاحدی شبیه دیدگاه لوئی آلتوسر دربارهی ایدئولوژی آموزشی است که اگر به شکل صحیح هدایت نشود، صرفا به نردبان ترقی سرمایهداان بدل خواهد شد. آلتوسر معتقد است که وقتی علم به ابزاری در دست سودجویان تبدیل میشود، تاثیرات زیان باری خواهد داشت که یکی از آنها تشدید اختلاف طبقاتی است. آتوود در دو رمان آریکس و کریک (2004) و سال سیل (2010) چگونگی اعمال قدرت شرکتهای بزرگ و پیامدهای منفی پیشرفتهای علمی به علت کارگزاری دانشمندان در این شرکتها برای تبدیل آنها به ابر قدرتهای اقتصادی را هنرمندانه ترسیم میکند و پلشتیها و کژیهای حاصل از این امر را به وضوح نشان میدهد.
مصطفی صدیقی
دوره 6، شماره 1 ، دی 1392
چکیده
«ژیلبر دوران» آثار ادبی را بر آمده از اساطیر میداند؛ اساطیر با رهایی از زمان تاریخی، برمرگ غلبه میکنند. «دوران» با تحلیل متون ادبی بر پایهی منظومههای روزانه و شبانهی تخیل، ترس از زمان و غلبه بر این ترس را نشان میدهد. در این نوشتار داستان «ساداکو و هزار درنای کاغذی» نوشتهی الینور کوئر براساس نظریه «دوران» ...
بیشتر
«ژیلبر دوران» آثار ادبی را بر آمده از اساطیر میداند؛ اساطیر با رهایی از زمان تاریخی، برمرگ غلبه میکنند. «دوران» با تحلیل متون ادبی بر پایهی منظومههای روزانه و شبانهی تخیل، ترس از زمان و غلبه بر این ترس را نشان میدهد. در این نوشتار داستان «ساداکو و هزار درنای کاغذی» نوشتهی الینور کوئر براساس نظریه «دوران» تحلیل می شود. ساداکو دختر دوازده سالهای است که سرطان خون او را با ترس از مرگ مواجه میسازد ولی میکوشد به کمک باوری اسطورهای بر این ترس غلبه کند.ترس از مرگ و اضطراب حاصل از بیماری سرطان به دلیل بمباران در هیئت منظومهی روزانهی تخیل با ارزشگذاری منفی به ترتیب ریخت تاریکی، حیوانی و سقوطی را نشان می دهد و در مقابل آن ، باور اسطورهای یعنی ساختن هزار درنای کاغذی که امید به بهبودی را در ساداکو ایجاد میکند خود سه بخش منظومهی روزانه تخیل با ارزشگذاری مثبت یعنی ریخت تماشایی (امیدبخشی) عروجی (پرواز) و جداکننده (بریدن درنا از کاغذ) را آشکار میسازد که سرانجام در منظومهی شبانهی تخیل ،مرگ به شکلی تلطیف شده درآمده وپذیرفته میشود.
سید بختیار سجادی
دوره 7، شماره 1 ، شهریور 1393
چکیده
این مقاله درصدد آن است تا نمایش اِدی به شهر شعر میرود اثر ریچارد فورمنرا با توجه به رویکرد پسامارکسیستی ارنستو لاکلائو تجزیه و تحلیل کند؛ این رویکرد مفهوم دال تهی را در بررسی سوژه به کار میگیرد. ظهور رویکرد پسامارکسیستیِ لاکلائو به اواسط دههی80 برمیگردد، یعنی زمانی که وی از مارکسیسم تقلیلگرا فاصله گرفت و نظریهی گفتمان خود ...
بیشتر
این مقاله درصدد آن است تا نمایش اِدی به شهر شعر میرود اثر ریچارد فورمنرا با توجه به رویکرد پسامارکسیستی ارنستو لاکلائو تجزیه و تحلیل کند؛ این رویکرد مفهوم دال تهی را در بررسی سوژه به کار میگیرد. ظهور رویکرد پسامارکسیستیِ لاکلائو به اواسط دههی80 برمیگردد، یعنی زمانی که وی از مارکسیسم تقلیلگرا فاصله گرفت و نظریهی گفتمان خود را از نو فرمولبندی نمود. تصور گفتمانی-تحلیلی لاکلائو از ایدئولوژی و هژمونی به واسازی مفاهیم کلیدی زیر ختم شد: گفتمان، دال شناور، دال تهی، ضدیت، و مقولهی سوژه. بهطور مشابه، نمایشنامهی هیستریک-بودشناختی فورمن، که فاقد هر گونه استراتژی روایی برنامهریزیشده است، از نتیجهگیریها و تصورات نابهنگام و پیشازموعد خواننده جلوگیری میکند. نمایشنامههای فورمن در صدد هستند تا از طریق رهاسازی تکانهها از خودِ شرطیشده (از لحاظ اجتماعی) دوری گزینند. بنابراین، بین مفاهیم انتقادی لاکلائو و تئاتر هیستریک-بودشناختی فورمن نوعی همگرایی وجود دارد چراکه هر دو سوژهای ازهمپاشیده را در ساختارهای گفتمانی نشان میدهند.
محمدرضا فارسیان
دوره 6، شماره 2 ، شهریور 1393
چکیده
وقوع و بروز انقلاب صنعتی را بدون شک باید به اختراع ماشین نسبت داد و قرن 19 را بدین ترتیب قرن ماشین ها نامید. مدرنیته با ماشین به روز شد و آن را به عنوان سمبل خود معرفی کرد. در نیمه دوم قرن 19، ادبیات و رمان نیز به عنوان آینه های منعکس کننده جامعه به موضوع پیدایش این عناصر رویکرد خوبی نشان دادند. نویسندگان متفاوت واکنش های متفاوتی نسبت به ...
بیشتر
وقوع و بروز انقلاب صنعتی را بدون شک باید به اختراع ماشین نسبت داد و قرن 19 را بدین ترتیب قرن ماشین ها نامید. مدرنیته با ماشین به روز شد و آن را به عنوان سمبل خود معرفی کرد. در نیمه دوم قرن 19، ادبیات و رمان نیز به عنوان آینه های منعکس کننده جامعه به موضوع پیدایش این عناصر رویکرد خوبی نشان دادند. نویسندگان متفاوت واکنش های متفاوتی نسبت به ماشین از خود بروز دادند. برخی کلا آن را طرد نمودند؛ برخی دیگر علی رغم دشمنی با این وسیله، بی اراده آن را ستودند و برخی دیگر نیز به آن جایگاهی اصیل و با اهمیت بخشیده، حتی آن را به عنوان یک شخصیت واقعی در آثارشان معرفی کردند. زولا را می توان در زمره نویسندگان گروه آخر جای داد، چرا که ماشین، در عمده آثار اصلی و مشهور وی، جایگاهی معنادار را به خود اختصاص داده است. این مقاله خواهد کوشید تا ضمن معرفی این ماشین-پرسوناژها، جایگاه آن ها را نیز بررسی کرده، به این ترتیب به ادبیات آگاهی بخش یا تحذیر دهنده زولا در این مورد بپردازد و نیز رابطه انسان-ماشین و بالعکس را از دیدگاه زولا به نظاره بنشیند.
فاطمه برناکی؛ جواد یعقوبی درابی
دوره 15، شماره 21 ، آبان 1397، ، صفحه 33-56
چکیده
مضمون استعمار و جلوههای آن از دیرباز در آثار ادبی مورد بررسی و کاوش قرار گرفته است. با گذر از دوران استعمار، بررسی جایگاه هویت دیگر نژادها در قرن 21 میلادی در کشور آمریکا، نمایانگر جلوههای اجتماعی و سیاسی عصر حاضر خواهد بود. مقاله حاضر خوانشی سیاسی-اجتماعی است بر جایگاه شخصیتهای سایر نژادها و مسلمانان در رمانهای «دربِ پلکان» ...
بیشتر
مضمون استعمار و جلوههای آن از دیرباز در آثار ادبی مورد بررسی و کاوش قرار گرفته است. با گذر از دوران استعمار، بررسی جایگاه هویت دیگر نژادها در قرن 21 میلادی در کشور آمریکا، نمایانگر جلوههای اجتماعی و سیاسی عصر حاضر خواهد بود. مقاله حاضر خوانشی سیاسی-اجتماعی است بر جایگاه شخصیتهای سایر نژادها و مسلمانان در رمانهای «دربِ پلکان» اثر لری مور[1]و «زن بالای پلکان» اثر کلر مسود[2] که تصویرگر دیگرستیزی پنهان آمریکاییها نسبت به افراد دیگر نژادها و مذاهب است. بر اساس نظریهی سیاسی-انتقادی شانتل موف، فیلسوف و سیاستمدار فرانسوی، برابری و تفاهم همگان امری غیرممکن بوده و آنچه در دموکراسی پسامدرن رخ میدهد سیاست دموکراسی کثرتگرا در راستای کنترل مخالفان است. بررسی فرهنگی-اجتماعی رمانهای مذکور، که نمایانگر جامعهی آمریکا در دوران پس از حملات یازده سپتامبر است، رویارویی پنهان هویت آمریکایی و غیر آمریکایی را به تصویر می کشد که در نتیجه غیرآمریکاییها بهعنوان دشمنان محتمل امنیت کشور و مردم آمریکا در اذهان عموم نهادینه شدهاند. این رویارویی مبین این حقیقت است که دموکراسی کثرت گرا به معنای آزادی و برابری همگان نمیباشد و دیگرانگاری نسبت به سایر نژادها و ادیان نمایانگر نوعی خصومت پنهان است که به صورت "دشمن دوستنما" نمود پیدا می کند. خوانش ادبی حاضر با بررسی هویت "دشمن دوستنما" در جامعه آمریکا نشان میدهد که استعمار در دنیای پسامدرن به پایان نرسیده است و پس از حملات یازده سپتامبر در آمریکا، رعب و وحشت ایجاد شده نسبت به دیگرنژادها و مسلمانان، سیاستی نوین را سبب شده است که بر طبق آن، "دیگری" به جای طرد شدن، بهعنوان "دشمن دوستنما" کنترل میشود.
علی احمدی؛ آزیتا آرین؛ نگار شریف
چکیده
پژوهش حاضر به بررسی سازوکارهای ایدئولوژی فرهنگی حکومت لویی آلتوسر در رمان چشمچرانی میپردازد و سعی دارد نشان دهد آیا رمان در خدمت پیشبرد ایدئولوژی است یا قصد مقابله با آن را دارد. با توجه به این واقعیت که آلتوسر ادبیات را سازوکاری ایدئولوژیک میداند و فرانتس فانون نیز از آن بهعنوان نیرویی رهاییبخش در راستای تغییر و تحول نام ...
بیشتر
پژوهش حاضر به بررسی سازوکارهای ایدئولوژی فرهنگی حکومت لویی آلتوسر در رمان چشمچرانی میپردازد و سعی دارد نشان دهد آیا رمان در خدمت پیشبرد ایدئولوژی است یا قصد مقابله با آن را دارد. با توجه به این واقعیت که آلتوسر ادبیات را سازوکاری ایدئولوژیک میداند و فرانتس فانون نیز از آن بهعنوان نیرویی رهاییبخش در راستای تغییر و تحول نام میبرد، این مقاله چشمچرانی را نبردگاهی برای بحث در مورد این دو دیدگاه متضاد در نظر میگیرد. چون رمان رید با جایگاه فرهنگ و ادبیات در جامعه آمریکا سروکار دارد، اهمیت این تحقیق در آن نهفته است که رمان بهعنوان مؤلفهای فرهنگی چگونه میتواند سازوکارهای غالب تولید فرهنگ را افشا کند و آنها را به چالش بکشاند. در این مقاله سعی بر آن است به جنبههای پرداخته شود که رید به افشاسازی گفتمان غالب فرهنگی و ایدئولوژی جامعه آمریکا میپردازد و آنها را به چالش میکشاند. یافتههای این مقاله نشان میدهد که رمان چشمچرانی نهتنها ایدئولوژی جهانشمول آلتوسر را به چالش میکشد بلکه تا حد زیادی با باورهای فرانتس فانون همخوانی دارد.
فاطمه خداکرمی
دوره 12، شماره 16 ، اردیبهشت 1395، ، صفحه 85-107
چکیده
در طول تاریخ ادبیات همواره شاهد آن بودهایم که یک شاهکار ملی ادبی به مدد فرآیند ترجمۀ خوب، مرزهای زمانی و مکانی را درمینوردد و شاهکاری جهانی میشود. در جهانیشدن یک اثر ادبی نقش مترجم اگر در حد آفرینشگر اثر نباشد، کمتر از او نیست. مترجم با ترجمهای سلیس و روان بستر مناسب برای جهانیشدن یک اثر ادبی را مهیا ...
بیشتر
در طول تاریخ ادبیات همواره شاهد آن بودهایم که یک شاهکار ملی ادبی به مدد فرآیند ترجمۀ خوب، مرزهای زمانی و مکانی را درمینوردد و شاهکاری جهانی میشود. در جهانیشدن یک اثر ادبی نقش مترجم اگر در حد آفرینشگر اثر نباشد، کمتر از او نیست. مترجم با ترجمهای سلیس و روان بستر مناسب برای جهانیشدن یک اثر ادبی را مهیا و خوانندگان دیگر ملل را با آثار شاعران و نویسندگان جهان آشنا میسازد. فریدریش روکرت از جمله شاعران و مترجمان بنام آلمانیزبان است که توجهی خاص به ادبیات شرق، بخصوص ادبیات کلاسیک فارسی، داشته است. روکرت با بهرهگیری از قریحه و ذوق ادبی و استعداد علمی قسمت اعظمی از اشعار شاعران برجستۀ ادبیاتکلاسیک فارسی را به ادبیات جهان معرفی کرده و تلاشهایش در گنجینۀ ادبی زمان به یادگارمانده است. درخصوص فرایند ترجمۀ متون ادبی نظریهها و تئوریهای متعددی مطرح شده که علیرغم تفاوت در این نظریهها، مشترکات فراوانی بین آنها یافت میشود. بخش اول این مقاله به تعریف ترجمه و نظریههای مطرحشدۀ ترجمۀ متون ادبی اختصاص یافته است. در بخش دوم، ترجمههای روکرت از اشعار سعدی بطور اخص و اشعار حافظ و مولانا (بصورت موردی) به لحاظ محتوای پیام (افزایش،کاهش یا تغییر در پیام) و ساختار پیام از منظر ترجمۀ معنامحور و صورتمحور بررسی میشود. با عنایت به اینکه روکرت مترجم، شرقشناس و شاعری تواناست و ترجمههایش بهلحاظ رسایی در نقل معنا و مضامین شعری از اهمیت خاصی برخوردارند، نویسنده در پی پاسخ این پرسش است: آیا روکرت بهخاطر قریحۀ شاعری و توانایی در حوزۀ ادبیات با روش "طبیعیسازی" و استفاده از الگوهای کاربردی زبان مقصد به برگردان و بازسرایی اشعار فارسی در قالب زبان آلمانی پرداخته تا ترجمههایش فارغ از بافت کلامی، برگردان روح و جوهرۀ کلام شعرای ادبیات کلاسیک ایران باشد.
احمد شیرخانی؛ امیر علی نجومیان
دوره 11، شماره 15 ، آبان 1394، ، صفحه 109-129
چکیده
جهانی شدن، علاوه بر نوید برخی مزیت های اقتصادی، چالش هایی را نیز در عرصه فرهنگ بدنبال می آورد. از جمله این چالش ها به حاشیه رانده شدن فرهنگ های ناهمگون محلی و جایگزین شدن آن با فرهنگ جهانی است. ایرلند نیز در طی فرآیند جهانی شدن با چنین چالشی مواجهه شده است و برایان فری یل در نمایشنامه ی تک گویی شفادهنده در پی انعکاس آن و یافتن راه حلی ...
بیشتر
جهانی شدن، علاوه بر نوید برخی مزیت های اقتصادی، چالش هایی را نیز در عرصه فرهنگ بدنبال می آورد. از جمله این چالش ها به حاشیه رانده شدن فرهنگ های ناهمگون محلی و جایگزین شدن آن با فرهنگ جهانی است. ایرلند نیز در طی فرآیند جهانی شدن با چنین چالشی مواجهه شده است و برایان فری یل در نمایشنامه ی تک گویی شفادهنده در پی انعکاس آن و یافتن راه حلی برای این چالش است. فری یل راه برون رفت از چالش های جهانی شدن را از طریق فرم نمایشنامه تک گویی بیان می کند. این فرم بدلیل دارا بودن ویژگی های نظریه جهانی-محلی شدن رولاند رابرتسون، امکان حفظ ناهمگونی ها، افزایش عاملیت عنصر محلی، و عبور از دوگانه جهانی/محلی را در تعامل فرهنگ ایرلند و فرهنگ جهانی فراهم می آورد. مقاله حاضر با بررسی این نمایشنامه و اجراهای آن راهبرد جهانی-محلی شدن فری یل را در ارتباط با فرم نمایشنامه تک گویی به تصویر می کشد.
محسن خالصه دهقان؛ بختیار سجادی
دوره 14، شماره 19 ، آبان 1396، ، صفحه 119-140
چکیده
امروزه مصرف به ویژگی مهمی برای فهم جامعه پسامدرن بدل شده است؛ به طوری که از زوایای مختلف قابل بحث و بررسی است. اگر چه نگرش اولیه به مصرف، صرفاً اقتصادی بوده، اما اندیشمندان قرن بیستم، بیش از همه بر شکل فرهنگی مصرف تاکید کرده، و مصرف فرهنگی را شاخصترین مسئله جامعه معاصر دانستهاند. مصرف و رسانه سبک زندگی ما را شکل داده، نیازها و ...
بیشتر
امروزه مصرف به ویژگی مهمی برای فهم جامعه پسامدرن بدل شده است؛ به طوری که از زوایای مختلف قابل بحث و بررسی است. اگر چه نگرش اولیه به مصرف، صرفاً اقتصادی بوده، اما اندیشمندان قرن بیستم، بیش از همه بر شکل فرهنگی مصرف تاکید کرده، و مصرف فرهنگی را شاخصترین مسئله جامعه معاصر دانستهاند. مصرف و رسانه سبک زندگی ما را شکل داده، نیازها و تمایلات ما را جهتدهی کرده و مواد لازم برای تولید تخیلات و رویاهای ما را فراهم میکنند. پژوهش حاضر مفاهیم مصرف و رسانه را به تفصیل در رمان روانی آمریکایی اثر برت ایستن اِلیس از منظر آرا و آموزههای ژان بودریار بررسی میکند. در رمان پسامدرن آمریکا بهویژه در نویسندگانی نظیر اِلیس، خواننده با مفاهیم غالبی همچون مصرف و رسانه مواجه میشود. در این تحقیق هدف پژوهشگر تحلیل تاثیرات ناشی از مصرف و رسانه بر روی شخصیتهای اصلی رمان روانی آمریکایی و واکنش متقابل شخصیتها در قبال مصرف و رسانه است. در آثار اِلیس، جامعه پسامدرن آمریکا، جامعهای سطحی و نمایشگونه قلمداد میگردد که افراد انسانی در آن مصرفکنندگانی صرف هستند که با تقلید از فرهنگ القایی رسانهها به تقلید از یکدیگر پرداخته و از نظر ذهنی، احساسی و اخلاقی رو به زوال میروند. در این رمان، کنشهای شخصیت اصلی رمان بر مبنای حوادثی است که در رسانههای جمعی شاهد آن بوده است. تکیه کلام او این است: مصرف میکنم، پس هستم. تاثیر رسانه و مصرف را حتی در ضربآهنگ روایی روانی آمریکایی نیز میتوان مشاهده نمود.