نوع مقاله : علمی - پژوهشی

نویسندگان

• سهراب طاوسی
• شهره چاوشیان

دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال

چکیده

امروزه محیط زیست و مباحث مربوطه به آن به دغدغه بسیاری از اندیشمندان علوم انسانی تبدیل شده است. در حقیقت، محیط زیست جایی است که علوم انسانی و علوم طبیعی در قالب انسان و طبیعت با هم تلاقی پیدا می کنند. بوم نقد، شاخه ای نوین از نقد ادبی است که به مطالعه رابطه اثر ادبی با محیط زیست پیرامونش می پردازد. یکی از مهم ترین زیرشاخه های بوم نقد، بوم شناسی ژرف است که در آن برابری انسان و حیوان از اهمیتی حیاتی برخوردار است. از بین هشت اصلی که آرنه نایس که به پیامبر بوم گرایی ژرف مشهور است مطرح می کند برابری انسان و حیوان اولین و مهمترین است. این اصل بر این فرض استوار است که تمام گونه های زیستی از کوچک و بزرگ از ارزش فی نفسه و ذاتی برخورداند صرف نظر از این که این گونه ها در خدمت خواسته های انسان باشند یا نباشند. در این راستا، مقاله حاضر با تمرکز بر رمانِ پنین اثر ولادیمیر نابوکوف نویسنده روسی آمریکایی به نقد این اثر از دیدگاه بوم نقد و مشخصا بوم شناسی ژرف اثر از منظر رابطه انسان و حیوان می پردازد که مهم ترین اصل بوم شناسی ژرف است می پردازد و نشان می دهد که چگونه نابوکوف ساختاری و شخصیت پردازی خاصی که برای رمانش برگزیده که وام گرفته از زیست بومِ سنجاب است. با تکیه بر شخصیتی است که مهمترین مشخصه اش اینهمانی با سنجاب است. پنین، شخصیت اصلی داستان، استاد تبعیدی روسیِ دانشگاهی در آمریکاست و تنها موجود زنده ای که در تمام داستان گاه به گاه در زندگی او سرک می کشد سنجاب خاکستری است. حضور سنجاب در داستان آنقدر معنادار و گسترده است که با اندکی تعمق می توان به رابطه معنادار این شخصیت و پنین پی برد. در کنار شباهت های شخصیت اصلی داستان، خود رمان هم از ساختاری مشابه با زندگی و شکل ظاهری سنجاب برخوردار است. مقاله حاضر، ابتدا چهارچوب نظری این تحقیق مشتمل بر بوم نقد و به ویژه بوم گرایی ژرف را تعریف می کند، سپس به سنجاب و نحوه زیست این جانور، اعم از در شهر و در جنگل، نگاهی می اندازد و در بخش پایانی این ویژگی ها را در رمان پنین بررسی می کند و نشان می دهد که چگونه داستان و شخصیت اصلی اش وام گرفته از طبیعت و مشخصا از سنجاب هستند. سرانجام مقاله به این نتیجه می رسد که نابوکوف به دلیل تعلق خاطری که به محیط زیست داشته، و این را می توان در نامه ها و مصاحبه هایش نیز دید، کوشیده، مانند اندیشمندان بوم شناسی ژرف، برابری انسان و حیوان را نه تنها در شخصیت پردازی که در ساختار رمان نیز نشان دهد. 

کلیدواژه‌ها

• بوم نقد
• ولادیمیر نابوکوف
• سنجاب
• بوم شناسی ژرف

عنوان مقاله [English]

The Ecocritical Reading of Vladimir Nabokov's Pnin

نویسندگان [English]

• Sohrab Tavousi
• shohreh chavoshian

Iaud. North Tehran Branch

چکیده [English]

Abstract
Environment and its problems is the subject of study for many contemporary thinkers. Indeed, an environmental study is a field where humane and natural sciences, in the shape of man and nature, are combined. Ecocriticism is a branch of literary criticism which deals with the relationship between literary work and its natural surroundings. One of the most important branches of ecocriticism is deep ecology. In deep ecology, the equality between human and nonhuman animals is of vital importance. In this regard, the research in hand, focusing on Vladimir Nabokov’s Pnin, has criticized this novel based on ecocriticism and particularly deep ecology. This article shows how Nabokov has selected a structure based on a character whose most distinguished attachment is to a squirrel. Pnin, the protagonist of the story, is an exiled Russian professor of an American university and the only living creature that comes to his life now and then is a squirrel. The presence of squirrel is so recurring and significant that it tacitly represents the author’s special purpose in making such vicinity. Beside similarities between the main character of the novel and the squirrel, the novel in general has a similar structure to the shape and life of the animal. In this article, first the theoretical framework of the study including ecocriticism and deep ecology are defined, then squirrel’s life style, in city and in jungle, are depicted scientifically. The last part of the study includes the analysis of the researcher on the novel to investigate the complicated structural, as well as characterization, similarities between Pnin and squirrel. The article comes to the ultimate conclusion that Pnin is an example of Nabokov’s respect to nature and the equality, he believed, between human and animal which is also seen in his letters and interviews. This is similar to the principle deep ecology penned down during the same years Nabokov was handling Pnin.

کلیدواژه‌ها [English]

• Ecocriticism
• Vladimir Nabokov
• Squirrel
• Deep Ecology