نوع مقاله : مقاله مروری

نویسندگان

• مسعود فرهمندفر
• امیرعلی نجومیان

چکیده

هدف این مقاله بررسی رمان حافظ طبیعت (1974)، اثر نادین گُردیمر، از منظر رویکرد پسااستعماری در نقد ادبی و با توجّه ویژه به آرای هُمی کِی. بابا است. نخست، به اجمال به طرح کلّی داستان اشاره می‌شود و اهمیت این رمان خاص بررسی می‌شود. سپس به سبک روایت، شخصیت‌پردازی و بافت رمان (آپارتاید و فرهنگ «زولو») پرداخته خواهد شد. به‌طور کلّی، در رمآن‌های گردیمر می‌توان مفاهیمی همچون تلاش برای حفظ هویّت ملّی (آفریقایی)، مخالفت با هرگونه تبعیض نژادی و سرکوب‌گری و برخورد فرهنگ‌ها را مشاهده کرد. در این رمان نیز تقابل فرهنگ بیگانه (اروپایی) و فرهنگ بومی (آفریقایی) به تصویر کشیده می‌شود و مفهوم «پیوندخوردگی فرهنگی» مطرح می‌گردد. همچنین، ضمن اشاره به شکاف‌ها و دوسویگی‌‌های گفتمان استعمار، مفهوم «تقلیدِ» هُمی بابایی برای مداخله در روایت قدرت و مختل‌کردن آن معرفی و بررسی می‌گردد. از نظر بابا، تقلید و پیوندخوردگی راهبردهای بقا در شرایط ظلم و بیداد به حساب می‌آیند و به فرودست توان مقاومت و کنشگری می‌دهند.

کلیدواژه‌ها

• هُمی بابا
• نادین گردیمر
• پیوندخوردگی
• تقلید
• بازنمایی