نوع مقاله : مقاله مروری

نویسندگان

• شیده احمدزاده
• نعیمه طباطبایی‌لطفی

چکیده

مفهوم زمان و ارتباط‌ناگزیر آن با خاطره، از دیر باز دغدغه‌ی ذهنی بشر بوده است. نظریه نسبیت انیشتین، انقلابی شگرف در مفهوم زمان ایجاد نمود و زمان را از کمیتی ثابت و عینی به مفهومی متغیر و فردی بدل ساخت. وجود نظام‌های متنوع زمانی، از جمله زمان تاریخی، اجتماعی، داستانی و فردی، سیستم زمانی خطی و ثابت نیوتنی را به چالش کشیده است و دریچه‌ای ماورای نظام بی‌انعطاف زمانی می‌گشاید. ادبیات داستانی هم از این موضوع مستثنی نمی‌باشد و عمیقاً تحت تاثیر نظریه نسبیت انیشتین قراردارد و در این میان بازخوانی خاطرت به ابزاری برای درنوردیدن زمان خطی و دستیابی به حقایق فردی بدل‌گشت که در قالب انگاره‌های فرهنگی و تاریخی معنا می‌یافت. این مقاله بر آن است تا به مطالعه تقابلی ارتباط پیچیده زمان و خاطره در رمان هزاران راز نهان نوشته امی‌تان، نویسنده چینی‌تبار آمریکایی و رمان فرزند زمان نوشته ایان مک ایوان، نویسنده انگلیسی بپردازد. لازم به ذکر است که خاطره و زمان، همانند دیگر مباحث اجتماعی، در بستری از فرهنگ معنا می‌یابند و نویسندگانی با فرهنگ ها و نگرش های متفاوت، به این مقوله با دیدی متفاوت می‌نگرند و چگونگی معنا بخشی پدیده‌های مختلف، ارتباط مستقیم با شیوه نگرش آنان دارد.

کلیدواژه‌ها

• زمان فردی
• خاطره
• اعتبارزدایی
• نظریه نسبیت