نوع مقاله : مقاله مروری
نویسندگان
سعادت آباد بالاتر از میدان سرو خیابان پیک برج تیسفون واحد 301 کدپستی:
چکیده
سعدی در جای جای آثارش ـ از جمله نخستین باب دو اثر مشهورش، بوستان و گلستان و در بسیاری حکایت‌های دیگر این دو اثر، و بخش‌هایی از مجالس‌اش ـ به حکومت و حکومت‌داری و حاکمان پرداخته است. از دیگر سو ماکیاولی با کتاب شهریارش نامی آشنا و جریان‌ساز در تاریخ اندیشه‌ی سیاسی و حکومت‌داری و دنیای سیاست بوده است و کمتر پژوهشگری را در وادی سیاست می‌توان یافت که به آرا و عقاید این اندیشمند ایتالیایی، در مقام رد یا تحلیل و بزرگداشت، نپرداخته باشد. با نگاهی دقیق‌تر به اوضاع‌و‌احوال و شرایط اجتماعی حاکم بر روزگار این دو اندیشمند می‌توان به شباهت‌هایی در زندگی آنها دست‌یافت. سوای نظرگاه فرهنگی که از آن دید فلورانسِ زمان ماکیاولی و شیرازِ عصر سعدی هر دو کانون هنر و فرهنگ و ادب زمان خود بوده‌اند، از نظر شرایط تاریخی ـ اجتماعی نیز می‌توان شباهت‌هایی بین این دو گوشه از دنیا در برهه‌های یاد شده یافت؛ ایران نخستین دهه‌های پس از حمله‌ی مغول را سپری می‌کند و فلورانس نیز در عصر زندگی ماکیاولی به دلیل بی کفایتی حاکمانش سال‌هاست که دست‌خوش نا‌آرامی و آشوب و هجوم حاکمان پیرامونی است. سعدی و ماکیاولی با دیدن درد مردم بر آن‌اند که الگوی حکومتی مناسبی در پیش نهند که بتواند آرامش و امنیت را برای طبقات مختلف جوامع‌شان به ارمغان آورد. گرچه ابزاری که برای این منظور به کار می‌رود متفاوت است، اما به نظر می‌رسد که دغدغه یکی باشد. این نوشته کوششی است برای نشان دادن گزیده‌ای از این شباهت‌ها.
کلیدواژه‌ها
)